چشم

 


 

چشم

کدام بخش از بدن شما به شما اجازه می دهد که نوشته روی شکلات را بخوانید، یک رنگین کمان را ببینید و کارتون مورد علاقتونو ببینید کدام بخش به شما اجازه می دهد گریه کنید وقتی ناراحت هستید و اشک بریزید؟ کدام بخش عضلات را تنظیم می کند تا شما به چیزهایی نزدیک یا دورتر متمرکز کند؟ اگر چشم را حدس زده اید، درست است حق با شماست
چشمان شما ازلحظه ای که از خواب بیدار می شوید تا زمانی که به خواب بروید اطلاعات زیادی در مورد جهان اطراف شما , اشکال، رنگ ها، حرکات و موارد دیگر را میگیرد. سپس اطلاعات را به مغز شما ارسال می کنند تا پردازش شوند، بنابراین مغز می داند که در خارج از بدن شما چیست.
چشم بسیار شگفت انگیز است.
اجزای چشم
با نگاه کردن به چشم خود در آینه یا با نگاه کردن به (و نه دست زدن) چشم یک دوست، می توانید بخش های مختلف چشم را بررسی کنید. مشاهده برخی از اجزای چشم آسان است،

اندازه چشم
چشم به اندازه یک توپ پینگ پونگ بزرگ است و در یک ناحیه توخالی کوچکی در جمجمه قرار دارد . پلک از قسمت جلویی چشم محافظت می کند. در باز شدن چشم و مرطوب کردن و پاک نگه داشتن چشم کمک می کندو به باز و بسته شدن چندین بارچشم در دقیقه کمک می کند که به آن چشمک زدن گویند و بصورت ارادی می باشد به این معنی که هر زمان که بخواهید می توانید چشمک بزنید، اما حتی بدون آنکه فکر کنید.
پلک همچنین رفلکس های مهمی دارد که اتوماتیک از چشم محافظت می کند. برای مثال، هنگامیکه به نور روشن می روید، پلک ها از چشم محافظت می کنند و اگر انگشتان خود را نزدیک (اما نه خیلی نزدیک!) چشم دوستان خود ببرید ، مطمئن شوید که چشم های دوست شما چشمک می زند. پلک های دوست شما به طور خودکار برای محافظت چشم از خطر احتمالی بسته می شوند.مژه ها را فراموش نکنید . آنها با پلک ها کار می کنند تا خاک و سایر مواد ناخواسته را از چشمان شما دور کنند
اسکرا قسمت سفید چشم
قسمت سفید چشم اسکرا نامیده می شود. اسکرا از مواد سخت ساخته شده است و کار مهم آن پوشش چشم است. اسکرا به عنوان کت و شلوار بیرونی چشم است . از فاصله بسیار نزدیک به سفیده چشم نگاه کنید شما خطوطی صورتی نازکی را می بینید این ها رگ های خونی هستند، لوله های کوچک که خون را به اسکرا می رسانند.
قرنیه
قرنیه، یک گنبد شفاف، در مقابل قسمت رنگی چشم است. قرنیه به تمرکز چشم کمک می کند، زیرا نور از طریق آن عبور می کند. این قسمت بسیار مهمی از چشم است، اما شما به سختی می توانید آن را ببینید، زیرا از بافت روشن ساخته شده است. مثل شیشه ای شفاف قرنیه چشم مانند یک پنجره روشن برای دیدن جهان است .
عنبیه قسمت رنگارنگ است
پشت قرنیه عنبیه، است. عنبیه (می گویند) قسمت رنگی چشم است. عنبیه دارای عضلات متصل به آن است که شکل آن را تغییر می دهد. اجازه می دهد تا عنبیه میزان نوررا از طریق مردمک کنترل کند
مردمک دایره سیاه و سفید در مرکز عنبیه است و اجازه می دهد نور به چشم وارد شود. برای دیدن این که چگونه کار می کند، از یک چراغ قوه کوچک استفاده کنید تا ببیند چشمان شما یا چشم دوست شما به تغییرات روشنایی چطور پاسخ می دهد. هنگامی که نور در نزدیکی مردمک می درخشد، کوچکتر می شوند و هنگامی که نور از بین می رود، بزرگ می شوند
محفظه قدامی فضایی بین قرنیه و عنبیه است. این فضا با یک مایع شفاف ویژه پر شده است که چشم را تغذیه می کند و سالم نگه می دارد
نور، لنز
اجزای بعدی واقعا جالب هستند، اما شما نمیتوانید آنها را تنها با چشم خود ببینید! پزشکان از میکروسکوپ های ویژه برای دیدن این قسمت های داخلی چشم، مانند لنز استفاده می کنند. پس ازاینکه نور وارد مردمک شد به لنز می رسد. لنز در پشت عنبیه قراردارد و روشن و بی رنگ است. کار لنز این است که اشعه های نور را در پشت چشم قرارمی دهد که بخشی از شبکیه نامیده می شود
این لنز بسیار شبیه لنز پروژکتور فیلم هاست. دفعه بعد که در تئاتر تاریک نشسته اید، پشت سرتان جریان نوراست که از غرفه تابانده می شود .نور از طریق یک لنز قدرتمند تصاویر را بر روی صفحه قرار می دهد، بنابراین شما می توانید فیلم را به وضوح ببینید. در مورد چشم، صفحه نمایش فیلم شبکیه شما است.
شبکیه در پشت چشم شما است. میلیون ها سلول حساس به نور دارد. شبکیه نور را دریافت می کند و آن را به سیگنال های عصبی تغییر می دهد تا مغز بتواند آنچه را که چشم می بیند را درک کند.
عضله
این لنز توسط یک دسته از الیاف در چشم تعبیه شده است. به این فیبرها عضله گفته می شود که عضله مویی است. عضله مویی کارایی شگفت انگیز انجام می دهد شکل لنزرا تغییر می دهد. هنگامی که به چیزهایی نزدیک نگاه می کنید، لنز ضخیم تر می شود تا تصویر صحیح را روی شبکیه متمرکز کند . هنگامی که به چیزهای دور نگاه می کنید، لنز نازک تر می شود.
بزرگترین بخش چشم در پشت لنز قرار دارد و زجاجیه نامیده می شود. مایع زجاجیه دو سوم حجم چشم را تشکیل می دهد . این یک ماده شفاف و ژله ای است
میله و مخروط
شبکیه از سلول های خاصی به نام میله ها و مخروط ها برای پردازش نور استفاده می کند .شبکیه چشم دارای 120 میلیون میله و 7 میلیون مخلوط می باشد .
میله ها فرم و شکل را به ما می گویند . میله ها نمی توانند تفاوت بین رنگ ها را بیان کنند، اما آنها بسیار حساس هستند، به ما اجازه می دهد تا زمانی که فضا بسیار تاریک شود را مشاهده کنیم .
مخروط ها به نور بیشتر از میله نیاز دارند . مخروط ها در نور طبیعی یا روشن مفید هستند. شبکیه دارای سه نوع مخروط است. هر نوع مخروطی به یکی از سه رنگ مختلف - قرمز، سبز یا آبی حساس است - به شما کمک می کند تا محدوده های مختلف رنگ را ببینید. این مخروط ها می توانند ترکیبی از امواج نور را ببینند.
میله ها و مخروط ها نور را به تصویر می کشد. شما می توانید ببینید که دوست شما دارای پوست قهوه ای است و یک کلاه آبی روی سر گذاشته است، در حالی که او یک توپ بسکتبال نارنجی را پرتاب می کند..


عینک ها به چشم کمک می کنند تا تصاویر به طور صحیح روی شبکیه قرار گیرد وتصویر به وضوح دیده شود . با افزایش سن افراد بالغ، چشمانشان توانایی تمرکز خوب را از دست می دهند و اغلب به عینک نیاز دارند تا چیزها را نزدیک یا دور ببینند. اکثر افراد مسن تر مانند پدربزرگ و مادربزرگ شما - احتمالا عینک می زنند.
عصب بینایی را به عنوان پیام رسان در پشت چشم خود در نظر بگیرید. میله ها و مخروط های شبکیه تغییر رنگ و شکل شما را به میلیون ها پیام عصبی می رساند . سپس، عصب بینایی این پیام ها را از چشم به مغز منتقل می کند!
عصب بینایی به عنوان یک خط تلفن با سرعت بالا چشم را به مغز متصل می کند. هنگامی که یک تصویر را می بینید، چشم شما "تلفن" مغز شما را با یک گزارش در مورد آنچه که مشاهده می کنید می رساند به طوری که مغز می تواند این گزارش را به "گربه"، "سیب" یا "دوچرخه" یا هر مورد دیگری ترجمه کند
چشم دارای سیستم حمام ویژه خود به خود است .
اشک بالای گوشه بیرونی هر چشم، غدداشکی است که باعث اشک می شود. هر بار که چشمک می زنید، کمی مایع اشکی از پلک بالای شما بیرون می آید. این کمک می کند که میکروب ها، گرد و غبار یا ذرات دیگر از چشم شما زدوده شود .
اشک چشم شما را از خشک شدن نگه می دارد. اگر شما به آرامی گوشه چشم خود را پایین بیاورید، مجرای اشک شما را دیده می شود . وقتی یک حفره کوچک را می بینید، مجرای اشک را پیدا کرده اید.
چشمان شما گاهی بیش از حد عادی مرطوب می شوند تا از خود محافظت کنند. این ممکن است برای شما اتفاق افتاده باشد، اگر در فضای حاوی گرد و خاک یا سیگار قرار داشته اید، یا اگر نزدیک کسی بودید که پیاز می خورد.
آخرین بار که شما احساس غم و اندوه، ترس، و یا ناراحتی کرده اید ؟ چشمان شما یک پیام از مغز شما می گیرد تا گریه کنید، و غدد اشکی باعث ایجاد اشک می شود.
حفاظت از چشم ها
استفاده از عینک های محافظ در مواقعی که در معرض مواد شیمیایی قرار دارید یا کار با چوب، فلز،.
هنگام بازی، هاکی، اسکی یا سایر ورزش هایی که می توانندبه چشم شما آسیب برسانند، از ینک استفاده کنید.
نور بیش از حد می تواند به چشمان شما آسیب برساند و باعث مشکلات بینایی در زندگی شود.از عینک آفتابی استفاده شود .

چشم                                   

غدد بزاقی

غدد بزاقی

بزاق مایع قلیایی و روشنی است که توسط غدد بزاقی و غشای مخاطی دهان ترشح می شود  . اجزای اصلی آن آب، مخاط، بافر، آنزیم (مثلا آمیلاز) و برخی از گاما گلوبولین ها هستند. غدد بزاقی مختلف درغشا  پراکنده، هستند  .

 بزاق مهم است زیرا:

دهان را مرطوب  نگه می دارد

به شما در جویدن و  بلعیدن کمک می کند

مبارزه با میکروب ها در دهان

کمک به احسای طعم در غذاها

دارای پروتئین ها و مواد معدنی است که از مینای دندان محافظت می کند و از بروز پوسیدگی دندان و بیماری های لثه جلوگیری می کند

غدد ی که  بزاق تولید می کنند، غدد بزاقی نامیده می شوند. غدد بزاق در داخل هر گونه، در انتهای دهان و در نزدیکی دندان های جلو، توسط استخوان فک وجود دارد

چهارجفت غده  بزاقی بزرگ  و صدها غدد کوچک وجود دارد. بزاق از طريق لوله هايي به نام مجاري بزاقي حرکت مي کند

معمولا در بعداظهر بیشترین ترشح بزاق  و در شب کمترین ترشح را داریم.

برخی از بیماری ها و داروها می توانند بر مقدار بزاق شما تأثیر بگذارند. اگر بزاق کافی نداشته باشید، دهان شما کاملا خشک می  نامیده می شود.  (xerostomia)که  می شود.

خشکی دهان  باعث تورم و ناراحتی می شود. میکروب ها  رشد می کنند. و به احتمال زیاد دچار فرسودگی سریع دندان و لثه می شود

ترکیب بزاق

 ماده تخمیری بزاق است که هضم کر بوهیدرات را آغاز می کند که توسط سه غدد بزاقی ترشح می شود .Ptyalin بزاق شامل آنزیم  مولکول مخاطی بزاق در طول روز برای مرطوب کردن پوشش دهان ترشح می شود و در طول غذا افزایش می یابد تا روان کننده مواد غذایی در دهان و کمک به بلع باشد

ترکیب بزاق در طول روز و بسته به وضعیت.تغییر می کند ، بزاق به طور عمده از موکوس تشکیل شده است تا مرطوب شدن پوشش دهان را حفظ کند.  تقریبا 0.5 میلی لیتر در دقیقه ترشح می شود. در طی خوردن یا هر وضعیت دیگری  سبب افزایش بزاق می شود، جریان بزاق می تواند تا 20 برابر افزایش یابد..

اجزای اضافی بزاق شامل یون ها، لیزوزیم ها و دیگر آنزیم های پروتئولیتیک و همچنین آنتی بادی ها می باشند. این مواد در جلوگیری از عفونت ها در دهان با از بین بردن میکروارگانیسم ها و هضم هر ذره ای از مواد غذایی نقش مهمی ایفا می کنند

چهار جفت غدد بزاق وجود دارد:

غدد پاروتید بین گوش و فک قرار گرفته اند.

غدد زیر جمجمه در زیر فک قرار دارد.

غدد زیر جلدی در کف دهان زیر زبان قرار دارد.

غدد باکال در این تصویر نشان داده نمی شود. آنها در غشای مخاطی قرار گرفته اند که گونه ها و دهان را پوشش می دهند. این غدد فقط مقدار کمی بزاق تولید می کند.


غدد بزاقی

باسیستم گوارش بدن خود آشنا شویم

باسیستم گوارش بدن خود آشنا شویم
بدن ما نیاز به غذا دارد تا انرژی،را با ویتامین ها و مواد معدنی تامین کند. با این حال، به منظور استفاده از غذا، ابتدا باید آن را به موادی که اندام های مختلف بدن و سلول های بدن ما می توانند استفاده کنیم، تجزیه می کنیم. این کار سیستم گوارش ما است.
سیستم گوارش مرحله ای عمل می کند تا غذا را هضم کند. هر مرحله مهم است و غذا را برای مرحله بعدی آماده می کند. طول کل سیستم گوارش ما حدود 20 تا 30 فوت است!
مراحل اصلی سیستم گوارش :
. 1-جویدن - جویدن اولین مرحله سیستم گوارش است. وقتی غذا را می خورید، قطعات بزرگ را به قطعات کوچکی که آسان تر برای هضم و بلعیدن آنها شکسته می شود، . همچنین بزاق شما بیش از آب است. در بزاق آنزیم های خاصی در آن وجود دارد که هنگام جویدن، غذاهای نشاسته ای (سیب زمینی، نان) را می شکند.
2. بلع - بلع ممکن است به عنوان یک فرایند ساده بنظر برسد . اما غذا از گلویش را به دستگاه گوارش داخلی هدایت می کند . اول، زبان کمک می کند تا غذا را در پشت گلو قرار دهیم. سپس عضلات گلو مخصوص وجود دارد که مواد غذایی را به یک لوله طولانی هدایت می کند که منتهی به معده می شود، یعنی مری. غذا فقطاز لوله را عبور نمی کند، عضلات غذا را تا زمانی که به معده ما می رسد، فشار می دهد. در عین حال همه اینها در حال وقوع است،
3-معده - مرحله بعدی معده است. غذا در حدود چهار ساعت در معده می ماند . ، پروتئین هایی را که بدن می توانند از آن استفاده کنند را تجزیه می کنند. معده بسیاری از باکتری های بد را می کشد، بنابراین ما بیمار نیستیم.
4. روده کوچک - قسمت اول روده کوچک با ترشحات کبد و لوزالمعده کار می کند تا مواد غذایی ما را از تجزیه کنند . قسمت دوم جایی است که غذا از روده واز طریق خون جذب می شود.
5. روده بزرگ - آخرین مرحله روده بزرگ است. هر غذایی که بدن نیازی به آن ندارد و یا نمی تواند از آن استفاده کند، به روده بزرگ فرستاده می شود و بعد بدن به عنوان زباله می اندازد.
کبد و پانکراس برای کمک به سیستم گوارش بسیار مفید است. هر دو با روده کوچک کار می کنند.
کبد صفرا را فراهم می کند که کمک می کند تا چربی را به بیت های کوچکتر تقسیم کند.
پانکراس آنزیم های اضافی را برای کمک به هضم تمام انواع غذا فراهم می کند. کبد همچنین غذای هضم شده را از خون خود دفع می کند تا قبل از اینکه به مکان های مختلف بدن شما فرستاده شود مورد استفاده قرار گیرد.
بطور مفصل به تک تک این اعضا خواهیم پرداخت ..

بدن ما نیاز به غذا دارد تا انرژی،را با ویتامین ها و مواد معدنی تامین کند. با این حال، به منظور استفاده از غذا، ابتدا باید آن را به موادی که اندام های مختلف بدن و سلول های بدن ما می توانند استفاده کنیم، تجزیه می کنیم. این کار سیستم گوارش ما است.
سیستم گوارش مرحله ای عمل می کند تا غذا را هضم کند. هر مرحله مهم است و غذا را برای مرحله بعدی آماده می کند. طول کل سیستم گوارش ما حدود 20 تا 30 فوت است!
مراحل اصلی سیستم گوارش :
. 1-جویدن - جویدن اولین مرحله سیستم گوارش است. وقتی غذا را می خورید، قطعات بزرگ را به قطعات کوچکی که آسان تر برای هضم و بلعیدن آنها شکسته می شود، . همچنین بزاق شما بیش از آب است. در بزاق آنزیم های خاصی در آن وجود دارد که هنگام جویدن، غذاهای نشاسته ای (سیب زمینی، نان) را می شکند.
2. بلع - بلع ممکن است به عنوان یک فرایند ساده بنظر برسد . اما غذا از گلویش را به دستگاه گوارش داخلی هدایت می کند . اول، زبان کمک می کند تا غذا را در پشت گلو قرار دهیم. سپس عضلات گلو مخصوص وجود دارد که مواد غذایی را به یک لوله طولانی هدایت می کند که منتهی به معده می شود، یعنی مری. غذا فقطاز لوله را عبور نمی کند، عضلات غذا را تا زمانی که به معده ما می رسد، فشار می دهد. در عین حال همه اینها در حال وقوع است،
3-معده - مرحله بعدی معده است. غذا در حدود چهار ساعت در معده می ماند . ، پروتئین هایی را که بدن می توانند از آن استفاده کنند را تجزیه می کنند. معده بسیاری از باکتری های بد را می کشد، بنابراین ما بیمار نیستیم.
4. روده کوچک - قسمت اول روده کوچک با ترشحات کبد و لوزالمعده کار می کند تا مواد غذایی ما را از تجزیه کنند . قسمت دوم جایی است که غذا از روده واز طریق خون جذب می شود.
5. روده بزرگ - آخرین مرحله روده بزرگ است. هر غذایی که بدن نیازی به آن ندارد و یا نمی تواند از آن استفاده کند، به روده بزرگ فرستاده می شود و بعد بدن به عنوان زباله می اندازد.
کبد و پانکراس برای کمک به سیستم گوارش بسیار مفید است. هر دو با روده کوچک کار می کنند.
کبد صفرا را فراهم می کند که کمک می کند تا چربی را به بیت های کوچکتر تقسیم کند.
پانکراس آنزیم های اضافی را برای کمک به هضم تمام انواع غذا فراهم می کند. کبد همچنین غذای هضم شده را از خون خود دفع می کند تا قبل از اینکه به مکان های مختلف بدن شما فرستاده شود مورد استفاده قرار گیرد.
بطور مفصل به تک تک این اعضا خواهیم پرداخت ..

باسیستم گوارش بدن خود آشنا شویم

ستاره شناسی چیست؟

ستاره شناسی چیست؟
نجوم به مطالعه جهان می پردازد. اشیاء آسمانی مانند سیاره ها، ستارگان، ستاره های دنباله دار، شهاب سنگ ها، سحابی ها و کهکشان ها و پدیده های مختلف مربوط به این شاخه از علم است
.ستاره شناسی از دو کلمه یونانی آمده است:
که به معنی" ستاره "و" قانون "است. ترکیب این دو واژه، نجوم به معنی" قانون ستارگان "استnomos وstars.
ستاره شناسی نباید با "طالع بینی" اشتباه گرفته شود. که در مقایسه با نجوم هیچ پایه علمی ندارد.
هزاران سال است که مردم در اعمار نجوم مشغول به کار بودند و آن را یکی از قدیمی ترین علوم میدانند. در حقیقت، مردم در تاریخ باستان اغلب ستارگان را تماشا می کردند حتی قبل از اخترشناسی مدرن، خوشه های ستاره ای به نام صورت فلکی مورد مطالعه قرار گرفتند.
تجهیزات مختلف مانند تلسکوپ زمینی در حال حاضر برای مشاهده اشیاء آسمانی در فضا استفاده می شود. با این حال، اخترشناسان، و دانشمندان درگیر مطالعه پدیده هایی که شامل این اشیاء آسمانی هستند، واز کاوشگر و ماهواره های فضایی برای بررسی بیشتر جهان استفاده می کنند.
علاوه بر این تجهیزات مورد استفاده برای مشاهده جهان، اخترشناسان همچنین از تجهیزات برای تعیین طیف الکترومغناطیسی و تابش منتشر شده در فضا استفاده می کنند. استفاده از این تجهیزات بویژه فوتومترها و اسپکترومترها، کشف اجسام آسمانی را قادر می سازد تا به افزایش دانش در مورد جهان دست یابند
نجوم دارای دو شاخه اصلی است.
نجوم نوری عمدتا از تلسکوپ برای مطالعه اشیاء قابل مشاهده در جهان استفاده می کند،
نجوم غیر نوری با مطالعه ویژگی های موجود در جهان، که از طریق استفاده از ابزارهای پیچیده ای غیر از تلسکوپ برای چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیست، در نظر گرفته می شود. یکی از این ویژگیها طیف الکترومغناطیسی است که به ما اطلاعاتی در مورد نحوه تشکیل ستاره ها و دیگر اجرام آسمانی می دهد.
شاخه های متعدد در نجوم وجود دارد. برخی عبارتند از :
نجوم سیاره ای، ستاره شناسی خورشیدی، ستاره ستاره ای، ستاره شناسی کهکشانی، ستاره شناسی اضافی و کیهان شناسی است. ستاره شناسی سیاره ای،
همانطور که از نامش بر می آید، به مطالعه سیارات و همچنین ستاره های دنباله دار و شهابسنگ ها اشاره دارد،
ستاره شناسی ستاره ای
به مطالعه ستاره ها و تغییرات این ستاره ها را از خلقت تا مرگ می پردازد . گرچه خورشید به عنوان یک ستاره در نظر گرفته شده است، برخی از منابع مطالعه خورشید و تغییرات آن را به عنوان یک شاخه جداگانه محسوب می کنند و به آن به عنوان ستاره شناسی خورشید اشاره می کنند
نجوم کهکشانی
مطالعه حرکت و تکامل کهکشان راه شیری است که در نهایت منجر به مطالعه شکل گیری کهکشان ها می شود. از سوی دیگر، ستاره شناسی کهکشانی ,کهکشان های دیگر را در خارج از راه شیری بررسی می کند تا میزان تعامل میان این کهکشان ها را تعیین کند.
کیهانشناسی
ممکن است نسبت به دیگر زمینه های نجوم، متفاوت باشد. به طور عمده پاسخ به این پرسش را میپرسد: "چگونه انفجار رخ می دهد؟" این تمرکز بر ایجاد جهان است.
نجوم همچنین پیوندهای با سایر شاخه های علم، با آغاز و تکامل ساختارهای زیست شناختی در جهان دارد ،
آستروبیولوژی
آستروبیولوژی پاسخ به این سوال است: "سیاره ها چه هستند؟"
استروفی فیزیک
استروفی فیزیک برعکس، به بررسی خواص فیزیکی اجسام آسمانی در جهان می پردازد
آستروفی شیمیایی
آستروفی شیمیایی , شکل گیری، توزیع و تعامل مواد شیمیایی موجود در فضا را بررسی می کند
دامنه نجوم بسیار گسترده است است . و به دو دسته طبقه بندی می شود نجوم حرفه ای و نجوم نظری تقسیم می شود
نجوم حرفه ای به آن شاخه از ستاره شناسی اشاره دارد که بر روی دریافت داده ها از طریق مشاهده اشیاء آسمانی و تجزیه و تحلیل آنها با استفاده از اصول فیزیک تمرکز می کند.
نجوم نظری بیشتر به استفاده از مدل های کامپیوتری یا تحلیلی در مطالعه این اشیاء آسمانی و چندین پدیده که در آن درگیر هستند متمرکز شده است

 


ستاره شناسی چیست؟ 

از بازدانگان چه می دانیم ؟

از بازدانگان  چه می دانیم؟
بازدانگان نخستین گیاهان تولیدکننده‌ی دانه هستند که به وسیله‌ی تولید دانه‌ تکثیر می‌یابند. بازدانگان حد فاصل گیاهان نهازادان آوندی (سرخس‌ها) و گیاهان نهاندانه (گیاهان گلدار) هستند.

بازدانگان به سه گروه تقسیم می‌شوند.

1: پیدازادان اولیه (پروفانروگام‌ها)

2: مخروطیان (بازدانه‌ی حقیقی)

3: کلامیدوسپرم
در این مطلب به بررسی تیره‌ی کاج از راسته‌ی مخروطیان می‌پردازیم. انواع تیره‌ی کاج درختی، تک پایه، دارای برگ‌های سوزنی شکل و چند ساله هستند. مخروط ماده دارای فلس‌های زیادی است که در سطح هر یک از این فلس‌ها (ماکرواسپورفیل) دو تخمک دیده می‌شود. مخروط نر کاج کوچک، تخم‌مرغی شکل، به رنگ زرد و دارای فلس‌‌هایی (میکرواسپوروفیل) است که محتوی کیسه‌های دانه‌های گرده‌ هستند. کیسه‌های دانه‌ی گرده نارس مملو از سلول‌های مادر میکروسپور هستند. سلولهای مادر میکروسپور تقسیم میوزی انجام داده و چهار سلول هاپلوئیدی به وجود می‌آورند که این چهار سلول بعدا به دانه‌های گرده تبدیل می‌شوند. دانه‌ی گرده از یک دیواره‌ یا پوشش خارجی به نام اگزین و یک دیواره یا پوشش داخلی به نام انتین تشکیل شده است. دانه‌ی گرده دارای کیسه‌های بزرگ هوا است که به پراکنده شدن این دانه‌ها توسط باد کمک می‌کند. مخروط‌های ماده نزدیک راس درخت و در انتهای انشعابات به وجود می‌آیند و مخروط‌های نر در انشعابات پایین‌تر به وجود می‌آیند که هر مخروط شاخه کوتاه را اشغال می کند

تولید دانه در کاج اروپائی که نوعی بازدانه است بعد از سه فصل رویش پراکنده می‌شود. مخروط‌ها در سال اول کوچک، نرم و سبز می‌باشند. در سال دوم، لقاح دردرون مخروط‌های ماده صورت می‌گیرد. در سال سوم این مخروط‌ها بزرگ شده به رنگ ‌قهوه‌ای و حالت خشک در می آیند. در سال سوم، دانه‌ها تشکیل شده و این دانه‌ها توسط باد و پرنده‌ها پراکنده می‌شود. اگر دانه‌ها در شرایط مناسب دمایی و رطوبت کافی قرار بگیرند، به سرعت قادر به جوانه‌زنی خواهند بود.
بر روی سطح فوقانی هر مگاسپوروفیل دو تخمک وجود دارد که بوسیله‌ی یک تگومان احاطه شده‌اند. بر روی تگومان سوراخ کوچکی که اصطلاحا سفت یا میکروپیل نامیده می‌شوند، وجود دارد. توده‌ی سلول‌های درونی که اصطلاحا بافت خورش یا نوسل نامیده می‌شوند، حاوی یک سلول مادر مگاسپور منفرد است. در اوایل رشد و نمو سال اول، این سلول تحت تقسیم میوز قرار گرفته و چهار سلول هاپلوئید را ایجاد می‌کند که سه تا از این سلول‌ها از بین رفته و سلول باقیمانده به نمو در داخل مگاگامتوفیت در طی سال دوم ادامه می‌دهد. از تقسیمات متوالی این سلول باقیمانده، توده‌ای از سلول‌های هاپلوئید به نام آندوسپرم به وجود می‌آید. در آندوسپرم بازدانگان معمولا چندین آرکگن وجود دارد. دانه‌ی گرده در نزدیکی سفت قرار می‌گیرد و لوله‌ای را ایجاد می کند که وارد خورش یا نوسل می‌شود و هسته‌ی زاینده‌ی دانه‌ی گرده وارد این لوله‌ شده، در آنجا تبدیل به آنتروزوئید بدون تاژک می‌شود. آنتروزوئید با تخمک ترکیب می‌شود و دانه را تشکیل می‌دهد. دانه‌ها در مخروط‌داران توسط فلس‌ها حفاظت می‌شوند که این فرایند در بازدانگان سرآغاز یک تکامل مهم تلقی می‌شود. پس از رسیدن دانه‌ها، فلس‌ها از هم باز شده و سبب پراکنده شدن دانه‌ها می‌گردند.

اهمیت اقتصادی کاج‌ها
از چوب کاج در صنعت تهیه‌ی کاغذ و مقوا، خانه‌سازی، تونل‌سازی و ساختن قایق یا کشتی استفاده می‌شود

 

 

تهیه و تنظیم : آرزو رضایی


از بازدانگان چه می دانیم ؟

سرخس ها

سرخس ها
سرخس‌ها گیاهانی تکامل یافته از نهان‌زادان آوندی هستند که معمولا در خشکی زیست می‌کنند. سرخسی مانند یوپتریس ممکن است در شرایط مرطوب بهتر رشد کند و تبدیل به گیاهی بزرگ شود اما در شرایط آفتابی و خشک هم زندگی می‌کند. برخی از سرخس‌ها مانند سرخس عقابی همه‌جا‌زی هستند، برخی مانند سرخس نر بیشتر در جنگلها مشاهده می‌شوند و برخی مانند سرخس سلطنتی در مناطق مرطوب می‌رویند. سرخس‌ها مانند گیاهان عالی دارای ریشه، ساقه و برگ هستند. سرخس‌ها اگرچه مانند گیاهان عالی آوند چوبی ندارند اما دارای سلول‌های تراکئید چوبی هستند که این سلول ها در انتقال آب به بخش‌های مختلف گیاه نقش دارند. سرخس‌ها دارای ریزوم پایا و راست هستند که اجتماعی از برگ‌های سرخس را در بالای سطح خاک پوشش می‌دهند. انشعابات خارج شده از ریزوم‌ها وارد خاک شده و نقش جذب آب و مواد معدنی را برعهده دارند. برگ‌ها در سرخس فروند نامیده می‌شود که مستقیما از ریزوم جدا شده و رشد می‌کنند

در اینجا تولیدمثل سرخس نر (دریوپتریس فیلیکس ماس) را بررسی می‌کنیم. برگ‌ها در سرخس دریوپتریس آرایش شانه‌ای دارند. در سطح تحتانی این برگ‌ها، هاگدان‌ها قرار دارند. هاگدان‌ها در خوشه‌هایی به نام هاگینه‌ها یا سور مجتمع شدند و هر هاگینه توسط پوششی به نام هاگینه پوش پوشانده می‌شود. سلول‌های مادر هاگ به وسیله‌ی تقسیم میتوز پی‌در‌پی سلول مرکزی هاگدان به وجود می‌آیند. سلول‌های مادر هاگ با تقسیم میوز 4 هاگ‌ هاپلوئید ایجاد می‌کنند. پاره شدن هاگدان و آزاد شدن هاگ‌ها از دورن آن علاوه بر عوامل محیطی مانند خشکی محیط به عوامل داخلی مانند ساختار هاگدان بستگی دارد. در نتیجه‌ی افزایش درجه‌ حرارت و خشکی محیط ساختار هاگدان پاره شده و امکان آزاد شدن هاگ‌های قهوه‌ای رنگ و بیضوی را از هاگدان فراهم می‌سازد.

هاگ‌ها پس از اینکه در شرایط مناسب قرار بگیرند با تقسیمات پی‌در‌پی پروتال قلبی شکل را که یک ورقه‌ی سبز رنگ است، به وجود می‌آورند. در زیر پروتال ساختار آنتریدی و آرکگن به وجود می‌آید که به ترتیب اندام‌ تولیدمثلی نر و ماده هستند. در درون آنتریدی، تعداد زیادی آنتروزوئید و در درون شکم آرکگن یک تخمک به‌وجود می‌آید. در سرخس برخلاف خزه‌ها و جگرواش‌ها آنتروزوئیدها دارای بیش از دو تاژک‌ هستند. آنتروزوئیدها به وسیله‌ی تاژک‌ها در قطره‌های آبی شنا می‌کنند و خود را به گردن آرکگن می‌رسانند. با عبور آنتروزوئید از گردن و رسیدن آن‌ به شکم آرکگن، لقاح بین یک آنتروزوئید و تخمک صورت گرفته و سلول تخم ایجاد می‌شود.
با ایجاد سلول تخم مرحله‌ی گامتوفیتی سرخس به پایان رسیده و مرحله‌ اسپورفیتی و چرخه‌ی زندگی دوباره‌ی سرخس شروع می‌شود. با دو تقسیم پی‌در‌پی سلول تخم، چهار سلول به وجود می‌آید. سلول اول ناحیه‌ی ساقه‌ی سرخس، سلول دوم نخستین برگ، سلول سوم ریشه و سلول آخر پایه‌ی سرخس را به وجود می‌آورد که این ناحیه مواد غذایی را برای سرخس از پروتال جذب می‌کند. در واقع چون سرخس به‌وجود آمده‌ی تازه قادر به انجام فتوسنتز کافی یا جذب مواد به وسیله‌ی ریشه نیست ناحیه‌ی پا مواد غذایی را برای سرخس از پروتال فراهم می‌کند، ولی با رشد سرخس ناحیه‌ی پا و پروتال از بین می‌روند. ریشه‌ی به وجود آمده به سمت خاک رشد می‌کند و سپس توسط ریشه‌های نابه‌جا جایگزین می‌شود.

 

تهیه و تنظیم : آرزو رضایی


سرخس ها

خزه ها

خزه‌ها
بریوفیت‌ها گیاهانی بدون گل، برگ، ساقه و ریشه‌ی واقعی هستند. در واقع اندام‌های موجود در این گیاهان ریسه یا تال با اشکال متفاوت است. زمانی که حیات گیاهی از آب به سمت خشکی انتقال پیدا می‌کرد، بریوفیت‌ها به وجود آمدند. اکثر این گیاهان، در مناطق مرطوب مثل جنگل‌های نواحی استوایی یا بر روی شاخه و تنه‌ی درختان در کوهستان‌های جنگلی زندگی می‌کنند. بریوفیت‌ها به سه گروه خزه‌ها، هپاتیکها و آنتوسروت‌ها تقسیم می‌شوند.

خزه‌ها گیاهانی کوتاه هستند (ارتفاع برخی از خزه‌ها به 15 سانتی‌متر میرسد) که برای رشد و تولیدمثل جنسی خود نیاز به محیط مرطوب دارند و به همین دلیل اغلب در مناطق مرطوب و تاریک یافت می‌شوند. خزه‌ها مانند گیاهان تکامل یافته اندام‌های حقیقی مثل برگ، ساقه و ریشه ندارند بلکه دارای اندام‌های هوایی ساقه مانند، برگ مانند هستند و همچنین ساختارهای شبیه ریشه به نام ریزوئید دارند که عمل جذب آب و مواد معدنی را از خاک بر عهده‌ دارد. خزه‌ها فاقد آوند حقیقی هستند و عمل انتقال آب و مواد به قسمت‌های هوایی از طریق یک دسته از سلول‌ها که به عناصر آوندی شباهت دارند صورت می‌گیرد. برخی از خزه‌ها هم دارای اندام‌های خزنده هستند.

تقسیمات کلی خزه‌ها:
خزه‌ها یا به صورت افراشته مانند خزه‌های جارویی شکل، مودار، موج‌دار و ... و یا به صورت محور خوابیده هستند.
چرخه‌ی زندگی خزه‌ها:
زندگی خزه‌ها شامل دو مرحله‌ی اسپوروفیتی و گامتوفیتی است. مرحله‌ی اسپروفیتی آن نسبت به مرحله‌ی گامتوفیت بسیار کوتاه است و همچنین گیاه اسپروفیت بر روی گامتوفیت خزه ایجاد می‌شود.
تکثیر غیر جنسی : اگر خزه‌ای در شرایط مساعد قرار گیرد به روش غیر جنسی تکثیر می‌شود و انبوهی از خزه‌ را به وجود می‌آورد. روش غیر جنسی از طریق روش‌های زیر صورت می‌گیرد.
1- تکثیر به وسیله‌ی پروپاگول: در عده‌ای از هپاتیکها اندام‌های چند سلولی به نام پروپاگول به وجود می‌آید. هر پروپاگول می‌تواند در محیط پراکنده گشته و هپاتیک تازه‌ای را به وجود آورد.
2- تکثیر به وسیله‌ی پروتونما: اسپورهای تولید شده می‌توانند رشته‌های پروتونما تولیدکنند که هر پروتونما می‌تواند مولد خزه‌ی جدیدی باشد.
3- حالت آپواسپوری: گاهی در مرحله‌ی رشد اسپوروفیتی خزه، بخشی از آن جدا شده، بر اثر تنش، پروتونمای تازه‌ای ایجاد می‌کند. که سلول‌های جنسی یا گامتهای حاصل از این پروتونما ممکن است مولد خزه‌ی جدیدی باشد.
تکثیر جنسی: در تکثیر جنسی خزه دو نوع اندام جنسی به نام آنتریدی (تولید کننده‌ی گامت نر یا آنتروزوئیدها) و آرکگن (تولید کننده‌ی گامت ماده یا ااسفر) ایجاد می‌‌شود.
آنتریدی به شکل کروی است که از یک ردیف سلول ساخته شده است. در داخل آنتریدی، آنتروزوئیدها با دو تاژک به وجود می‌آیند که پس از پاره شدن آنتریدی، این آنتروزوئیدها در محیط آبی به طرف آرگکن شنا می‌کنند. آرگکن‌ها شامل یک گردن و یک شکم هستند که در داخل شکم آرکگن یک هسته‌ی کوچک تخم‌زا قرار دارد. پس از ترکیب آنتروزوئید با هسته‌ی‌ تخم‌زا، ابتدا سلول تخم به وجود می‌آید که با تشکیل این سلول مرحله‌ی اسپوروفیتی خزه شروع می‌شود. از رشد و تقسیم این سلول اسپوروگن و در نهایت با تکامل اسپوروگن کپسول خزه به وجود می‌آید. در داخل کپسول خزه‌ها سلول‌های مادر اسپور وجود دارد که می‌توانند به 4 سلول اسپور تبدیل شوند. پس از ایجاد اسپور مرحله‌ی گامتوفیتی خزه شروع می‌شود. هر سلول اسپور می‌تواند یک پروتونما را که رشته‌های کوچک سبز هستند را به وجود آورد. رشد جوانه‌های روی پروتونما می‌توانند اندام‌های ساقه ‌مانند و ریزوئید را به وجود آورند. در راس این ساقه‌ها و در بین برگ‌های این جوانه‌ها، اندام‌های جنسی نر و ماده تولید می‌شود.
پس مرحله‌ی اسپورفیتی خزه شامل سه دوره است:
1- از ترکیب آنترزوئید با هسته‌ی تخم‌زا در داخل شکم آرکگن سلول تخم به وجود می‌آید.
2- از تقسیم و رشد سلول تخم، اسپوروگن حاصل می‌گردد.
3- از تکامل اسپوروگن، کپسول به وجود می‌آید.
و مرحله‌ی گامتوفیتی خزه شامل دو مرحله‌ است:
1- از تقسیم اسپورها، پروتونما ایجاد می‌شود.
2- از رشد جوانه‌های پروتونما خزه‌ی جدید به وجود می‌آید.

مزیت‌های خزه‌ها:
با این که خزه‌ها، گیاهانی کوچک هستند، ولی برخی از پستانداران و پرندگان از خزه‌‌ها تغذیه ‌می‌کنند و از این جهت اهمیت فراوان دارند. هم‌چنین خزه‌ها از فرسایش خاک در مقابل طوفان‌ها جلوگیری می‌کنند.
اسفاگنالوم‌ها که گروهی از خزه‌ها هستند، به عنوان کود و اصلاح کننده به خاک اضافه‌ می‌شوند. همچنین، این گروه از خزه برای نگه‌داری آب در خاک و جلوگیری از هدر رفتن آن مفید هستند.

منبع:
قهرمان، احمد، گیاه‌شناسی پایه، جلد اول و دوم، انتشارات دانشگاه تهران، 1375


خزه ها

سلول گیاهی 1

سلول گیاهی 1

سلول کوچکترین واحد حیاتی پیکره‌ی موجودات زنده است. اکثر سلول‌ها را نمی‌توان بدون میکروسکوپ مشاهده کرد. اگر شما می‌خواهید سلول‌ها را در موجودات مشاهده کنید، به یک میکروسکوپ نیاز دارید. همه‌ی موجودات از سلول‌ها تشکیل شده‌اند. برخی از موجودات تک سلولی‌اند، بدین معنی که جاندار تنها از یک سلول تشکیل شده است (مثل باکتری‌ها). گیاهان و حیوانات چند سلولی‌اند که در واقع از تعداد زیادی سلول شکل گرفته‌اند. برخی از سلول‌های گیاهان فتوسنتز انجام می‌دهند و غذای گیاه را تامین می‌کنند. درحالی که سلول‌های بدن انسان مواد مغذی را از طریق غذا خوردن تامین می‌کنند.

اگرچه سلول‌ها اندازه، شکل و فعالیت‌های متفاوتی دارند، همه‌ی آن‌ها سه ساختار مشترک دارند: هسته، غشای پلاسمایی و سیتوپلاسم. این سه بخش، حیات را برای سلول‌‌ها فراهم می‌کند.
هسته: هسته، مواد ژنتیکی موجود زنده را در بر می‌گیرد. این مواد ژنتیکی شامل د اکسی ریبونوکلئیک اسید (DNA) است. هر گونه از گیاهان DNA منحصربه فردی دارند که این ویژگی به دانشمندان کمک می‌کند تا گونه‌ها یا رده‌های موجود در طبیعت را شناسایی کنند. وظیفه‌ی هسته، کنترل تولید پروتئین‌ها، حفظ اطلاعات ژنتیکی و انتقال بدون تغییر آن‌ها به سلول‌های ایجاد شده از تقسیم سلولی است.
غشای پلاسمایی: تمامی سلول‌ها توسط یک غشای خارجی به نام غشای پلاسمایی از محیط اطراف جدا می‌شوند. سیتوپلاسم، اندامک‌ها و هسته‌ی سلول در درون این غشا محصور شده‌اند. از وظایف غشای پلاسمایی، کنترل عبور و مرور مواد مانند آب و مولکول‌های مختلف دیگر است.

سیتوپلاسم: این بخش از سلول دربرگیرنده‌ی اندامک‌های سلول است که بین هسته تا غشای پلاسمایی قرار گرفته است. وظیفه‌ی سیتوپلاسم، حفظ یکپارچگی، پایداری سلول و اندامک‌ها (که دارای عملکردهای ضروری هستند) است.
دیواره‌ی سلولی: ویژگی همه‌ی سلول‌های گیاهی، وجود دیواره‌ی سلولی است که آن‌ها را از سلول‌های جانوری متفاوت می‌کند. مهم‌ترین جزء دیواره‌ی سلولی سلولز است که نقش بسزایی در ساختار سلول‌ها برعهده دارد. دیواره‌ی سلولی در تعیین اندازه و شکل سلول دخالت دارد و مانع از افزایش زیاد حجم پروتوپلاست (سلول گیاهی بدون دیواره) می‌شود. از سوی دیگر، دیواره‌ی سلولی در نقل و انتقال و ترشح مواد در گیاهان نقش دارند. دیواره‌ی سلولی نقش دفاعی مهمی در برابر ورود باکتری‌ها و قارچ‌ها به گیاه دارند.

میتوکندری‌: میتوکندری سلول گیاهی همانند کلروپلاست دارای دو غشا است. وظیفه‌ی میتوکندری، آزاد کردن انرژی از مولکول‌های آلی مانند گلوکز است. در واقع میتوکندری جایگاه فرایند تنفس و منبع اصلی انرژی در تمام سلول‌های یوکاریوتی است. علاوه بر این، از وظایف میتوکندری سنتز اسیدهای آمینه، ویتامین‌ها و اسیدهای چرب است.

شبکه‌ی آندوپلاسمی: شبکه‌ی آندوپلاسمی دارای دو غشا است. دو نوع شبکه‌ی آندوپلاسمی وجود دارد، شبکه‌ی آندوپلاسمی خشن یا زبر و شبکه‌ی آندوپلاسمی صاف.
شبکه‌ی آندوپلاسمی خشن، دارای ریبوزوم بر روی سطح خود است و در سلول‌هایی که تولید و ذخیره‌ی پروتئین‌ها را انجام می‌دهند، به تعداد زیاد یافت می‌شود. شبکه‌ی آندوپلاسمی صاف فاقد ریبوزوم بر سطح خود است و در سلول‌هایی که لیپید ترشح می‌گردد، به طور فراوان یافت می‌شود. دانه‌های گیاهان غنی از شبکه‌ی آندوپلاسمی صاف هستند، گیاه تا زمانی که توانایی جذب مواد مغذی را از خاک یا محیط اطراف ندارد می‌تواند از لیپیدهای موجود در دانه‌ها استفاده کند. از وظایف شبکه‌ی آندوپلاسمی، توزیع لیپیدها و پروتئین‌ها به بخش‌های دیگر سلول است و در واقع مانند یک کانال در جهت انتقال مواد به سایر قسمت‌های سلول عمل می‌کند.

 

مطالب مرتبط:

تعریفی از سلول


سلول گیاهی 1

برگ ها

برگ‌ها
برگ‌ها اندام‌های سبز رنگ گیاه هستند که به دلیل انجام فرایند فتوسنتز در آن‌ها، بسیار اهمیت دارند. برگ‌ها علاوه بر فتوسنتز وظایف مهم دیگری از جمله تنفس، تعریق و تعرق گیاه را هم بر عهده دارند.

برگ قسمتهای مختلفی دارد: 1- پهنک: پهنک شامل قاعده حاشیه و نوک است. قاعده یا پایه‌ی برگ ممکن است به صورت گرد، قلبی، پهن یا باریک باشد. حاشیه‌ی برگ ممکن است صاف، دندانه‌دار، موج‌دار یا لبه‌دار باشد. نوک برگ هم ممکن است به‌ صورت تیز، گرد، پهن و یا فرورفته باشد. 2- دمبرگ: دمبرگ عامل اتصال پهنک به ساقه است. برخی از گیاهان بدون دمبرگ هستند که پهنک مسقیما به ساقه متصل می‌شود. ممکن است در محل اتصال دمبرگ به برگ دو زائده وجود داشته باشد که به آن گوشوارک می‌گویند. گوشوارک‌ها اشکال متفاوتی می‌توانند داشته باشند: برگی شکل، خار مانند، فلس مانند.
براساس اینکه پهنک برگ یه ‌قسمتی یا چند قسمتی باشد آن را به دو شکل ساده و مرکب تقسیم‌بندی می‌کنند.
برگ ساده: پهنک برگ فقط از یک قطعه تشکیل شده است.
برگ مرکب: پهنک برگ از چندین قطعه تشکیل شده است که به هر یک از قطعه‌ها برگچه گفته می‌شوند.
برگ مرکب به دو صورت شانه‌ای و پنجه‌ای تقسیم می‌شود.
برگ مرکب شانه‌ای: برگچه‌ها به صورت متقابل به محور اصلی برگ متصل شده‌اند.
برگ مرکب پنجه‌ای: برگ فاقد محور اصلی است و همه‌ی برگچه‌ها از انتهای دمبرگ‌ها مشتق می‌شوند.
شکل برگ در تک‌لپه‌ای‌ها شامل اشکال بادبزنی شکل در نخل‌ها، لوله‌ای شکل در پیاز و نواری شکل در گندمیان است.
در سطح زیرین و فوقانی برگ‌ها منافذی جهت تبادل گازها، آب و دیگر مواد به نام روزنه وجود دارد. تراکم روزنه‌ها بر روی برگ‌های گیاهان مختلف، متفاوت است. 1- روزنه‌ها ممکن است در سطح فوقانی برگ ایجاد شوند مانند نیلوفر آبی. 2- روزنه‌ها ممکن است در هر دو سطح گیاه وجود داشته باشند مانند گندم یا ذرت. 3- روزنه‌ها ممکن است در سطح زیرین برگ وجود دارند مانند سیب و پرتغال.
نحوه‌ی رگبندی:
انتقال آب و مواد غذایی از سمت ریشه به برگ‌ها توسط آوندها صورت می‌گیرد. به آوندهای درون برگ‌ها رگبرگ گفته می‌شود. معمولا یک رگبرگ در وسط برگ قرار گرفته و به آن رگبرگ میانی گفته می‌شود. به رگبرگ‌هایی که از این رگبرگ میانی انشعاب پیدا کرده و به حاشیه‌های برگ می‌روند، رگبرگ‌های جانبی یا فرعی گفته می‌شود. به نحوه‌ی پراکندگی رگبرگ‌ها در سطح برگ رگبندی گفته می‌شود. دو نوع رگبندی مشبک و موازی وجود دارد.
رگبندی مشبک: این نوع رگبندی به دو صورت شانه‌ای و پنجه‌ای (اکثرا در دولپه‌ای‌ها) وجود دارد.
در رگبندی شانه‌ای یک رگبرگ اصلی وجود دارد که رگبرگ‌های جانبی یا فرعی از آن منشعب می‌شوند. در رگبندی پنجه‌ای چند رگبرگ اصلی وجود دارد که از هر کدام رگبرگ‌های فرعی منشعب می‌شوند.
رگبندی موازی: همه‌ی رگبرگ‌ها به صورت موازی از قاعده‌ی پهنک به طرف انتهای آن قرار گرفته‌اند (اکثرا در تک‌لپه‌ای‌ها وجود دارد).
به نحوه‌ی قرارگیری برگ‌ها بر روی ساقه فیلوتاکسی گفته می‌شود که به اشکال متفاوت مشاهده می‌شود.
1- متقابل 2- متناوب 3- فراهم
در نوع متقابل از هر گره ساقه دو برگ ایجاد می‌شود. در نوع متناوب در هر گره ساقه تنها یک برگ ایجاد می‌شود. در نوع فراهم در هر گره از ساقه بیش از دو برگ قرار می‌گیرد.
برگ‌ها هم همانند ریشه‌ها و ساقه‌ها از سه سیستم بافتی تشکیل یافته‌اند:
1- سیستم پوستی 2- سیستم زمینه 3- سیستم آوندی
سیستم پوستی از یک لایه‌ی اپیدرم تشکیل یافته است. در نواحی خشک اپیدرم چند لایه می‌باشد. سیستم زمینه‌ای برگ مزوفیل نامیده می‌شود و از بافت کلرانشیم تشکیل شده است. سیستم آوندی برگ همان رگبرگ‌ها هستند که به آن اشاره شد.


 برگ ها 

فتوسنتز1

فتوسنتز 1
گیاهان برای رشد و نمو خود به غذا نیاز دارند، اما آن‌ها برای تامین غذای خود نیازی به انسان‌ها و حیوانات ندارند. بیش‌تر گیاهان توانایی تهیه‌ی غذای خود را دارند، که این توانایی توسط نور خورشید و فرایندی به نام فتوسنتز روی می‌دهد. واژه‌ی فتوسنتز از ترکیب دو واژه‌ی فتو و سنتز تشکیل شده است. فتو به معنی نور و سنتز به معنی ترکیب و یا تجزیه‌ی مواد برای تولید مواد یا ماده‌ی جدید است.
برای انجام فتوسنتز، گیاهان نیاز به کربن ‌دی ‌اکسید، آب و نور خورشید دارند.
کربن ‌دی ‌اکسید موجود در اتمسفر در منفذهای کوچک برگ‌های گیاهان به دام می‌افتند که به این منفذهای کوچک روزنه گفته می‌شود. از طرفی آب توسط ریشه‌ها جذب می‌شود و از طریق ساقه‌ها به برگ گیاهان می‌رسد. نور خورشید توسط رنگیزه‌های سبز موجود در برگ‌ها جذب می‌شود.

فرایند فتوسنتز در برگ‌های گیاهان اتفاق می‌افتد. برگ‌های گیاهان از سلول‌های خیلی کوچک تشکیل یافته‌اند. در درون این سلول‌ها ساختارهایی کوچکی به نام کلروپلاست وجود دارد. هر کلروپلاست دارای رنگیزه‌های سبزی به نام کلروفیل هستند که این کلروفیل‌ها انرژی نورانی خورشید را جذب می‌کنند. این انرژی برای شکستن مولکول آب به اکسیژن و هیدروژن مورد استفاده قرار می‌گیرد که اکسیژن ایجاد شده از برگ‌ها به سمت اتمسفر آزاد می‌شود. هیدروژن و کربن ‌دی ‌اکسید برای تشکیل غذا یا گلوکز (غذای اصلی گیاه) مورد استفاده قرار می‌گیرند. مقداری از گلوکز تولید شده، انرژی مورد نیاز برای رشد و نمو گیاه را فراهم می‌کند و مقدار باقیمانده‌ هم در قسمت‌های مختلف گیاه از جمله ریشه‌ها، برگ‌ها و میوه‌های گیاهان ذخیره می‌شوند.

فرایند فتوسنتز در دو مرحله که یکی وابسته به نور خورشید و دیگری مرحله‌ی انجام چرخه‌ی کالوین (مرحله‌ی تاریکی) است، انجام می‌شود.
واکنش وابسته به نور: واکنش‌های وابسته به نور در غشای تیلاکوئیدهای کلروپلاست‌ها و تنها زمانی که نور در دسترس باشد، اتفاق می‌افتد. در طول این واکنش‌ها انرژی نورانی به انرژی شیمیایی تبدیل می‌شود. کلروفیل و دیگر رنگیزه‌های کمکی انرژی نورانی را جذب می‌کنند و آن را به فتوسیستم‌ها که وظیفه‌ی انجام فتوسنتز را دارند، منتقل می‌کنند.
آب برای فراهم کردن الکترون‌ها، یون‌های هیدروژن و همچنین اکسیژن مورد استفاده قرار می‌گیرد. الکترون‌ها و یون‌های هیدروژن، ATP (آدنوزین تری فسفات) و NADPH (نیکوتین آمید آدنین دی نوکلئوتید فسفات) تولید می‌کنند. ATP منبع اصلی تامین انرژی در داخل سلول است. NADPH یک مولکول انتقال‌دهنده‌ی الکترون است. ATP و NADPH در مرحله‌ی بعد یعنی در چرخه‌ی کالوین استفاده می‌شوند.
‌چرخه‌ی کالوین: چرخه‌ی کالوین در استرومای کلروپلاست‌ها اتفاق می‌افتد. اگرچه این چرخه‌ بدون وجود نور انجام می‌شود اما برای انجام واکنش‌ها نیاز به ATP و NADPH است که در مرحله‌ی اول (مرحله‌ی وابسته به واکنش نورانی) تولید شده‌اند. دی‌اکسید کربن، ATP و NADPH موجب تشکیل گلوکز در گیاهان می‌شوند.
پس تا این قسمت متوجه شدیم که گیاهان برای تهیه‌ی غذای خود (گلوکز) به دی اکسید کربن، آب و نور خورشید نیاز دارند. علاوه بر گلوکز، گیاهان به اکسیژن نیز نیاز دارند. این اطلاعات را می‌توان در فرمول زیر جمع‌بندی کرد:

اکسیژن + گلوکز ‹―————— آب + دی‌ اکسید کربن
معادله‌ی شیمیایی این واکنش به صورت زیر است:

6CO2 + 6H2O ‹―————— C6H12O6 + 6O2
اهمیت فتوسنتز:
فتوسنتز اساسا به دلیل تولید غذا و اکسیژن بسیار مهم است. انسان‌ها از گیاهانی مانند هویج، سیب زمینی، سیب، هندوانه و غیره تغذیه می‌کنند، زیرا مقداری از گلوکز حاصل از فتوسنتز در میوه‌ها و ریشه‌های گیاهان ذخیره می‌شود. این غذاها انرژی لازم برای انسان‌ها و حیوانات را فراهم می‌کنند. اکسیژن هم در طول فرایند فتوسنتز تولید و به اتمسفر آزاد می‌گردد. این اکسیژن تولید شده موجب می‌شود که انسان‌ها بتوانند تنفس کنند و بدون آن قادر به زندگی نخواهند بود. همه‌ی انرژی ما برای رشد و نمو و فعالیت‌های فیزیکی از طریق خوردن غذا فراهم می‌شود که این غذا از طریق گیاهان و حیوانات تهیه می‌شود. در واقع حیوانات هم انرژی مورد نیاز خود را از طریق خوردن گیاهان برآورده می‌کنند.
منابع اصلی انرژی در حال حاضر در عصر ما، گاز طبیعی، نفت و زغال است که طی میلیون‌ها سال از بقایای گیاهان و حیوانات مرده بدست می‌آیند که تمامی انرژی موجود در این منابع به فتوسنتز گیاهان برمی‌گردد. همچنین، فرایند فتوسنتز مسئول برقراری تعادل بین میزان اکسیژن و دی اکسید کربن در اتمسفر است. گیاهان دی اکسید کربن موجود در هوا را جذب می‌کنند و اکسیژن را به اتمسفر آزاد می‌کنند


فتوسنتز1

دم اسبیان

دم‌اسبیان
اکثر دم‌اسبیان مانند Equisetum debile و Equisetum palustre در نواحی مرطوب مانند کنار جوی‌ها و کانال‌های آب زندگی می‌کنند، اما برخی از گونه‌ها مانند Equisetum arvense توانایی زندگی در مناطق خشک را دارند. دم‌اسبیان دارای ساقه‌های بند بند هستند. در برخی از گونه‌ها این ساقه‌ها توپر و در برخی دیگر توخالی هستند. از ویژگی های دم‌اسبیان وجود دو نوع ساقه‌ی زایا و غیر زایا است. ساقه‌های غیرزایا سبز رنگ (کلروفیله) و دارای شاخه‌های فرعی هستند. ساقه‌های زایا معمولا در بهار ظاهر می‌شوند، مایل به زرد کم رنگ (غیر کلروفیله)، فاقد شاخه‌های فرعی و منتهی به سنبله‌ی هاگزا یا استروبیل هستند.


از گروه دم‌اسبیان، امروزه فقط یک جنس به نام دم‌اسب در تمام دنیا وجود دارد. گیاه دم‌اسب از دو بخش هوایی (علفی و یکساله) و زیرزمینی (ریزوم) تشکیل شده است. جنس دم‌اسب اکثرا دارای گونه‌های کوچکی با ارتفاع 15-16 سانتی‌متر و قطر 2 سانتی متر، است. البته در این جنس گونه‌های با ارتفاع زیاد هم یافت می‌شود مانند Equisetum giganteum (3 ‌متر)، Equisetum telmateia (2 متر) و Equisetum ramosissimum (4 متر).
از ویژگی‌های دیگر این گیاهان این است که مواد سیلیسی در دیواره‌ی سلولی سلول‌ها تجمع می‌یابند و گیاه را نسبت به پاتوژن‌ها و علف‌خوارها مقاوم می‌کنند. ساقه‌ی گیاه دم‌اسب ظاهری موج‌دار دارد که از بیرون به صورت شیاردار با نواحی برجسته دیده می شود. ریشه‌‌ی اولیه‌ی یا ریزوم گیاه دم‌اسب موقتی است و پس از چند روز از بین می‌رود و سپس ریشه‌های نابجا از گره‌های ساقه ایجاد می‌شود

برگ‌های دم‌اسبیان کوچک، ساده، فلس مانند و مشابه یک‌دیگر هستند. چگونگی اتصال برگ‌ها به گره‌های ساقه در گونه‌های مختلف، متفاوت است. در گونه‌هایی با ساقه‌ی نازک برگ‌های کمتری دیده می‌شود برای مثال 2-3 برگ در .Equisetum Scirpoides در برخی دیگر مانند Equisetum Schaffneri که دارای ساقه‌ی ضخیم هستند، برگ‌های زیادی (حدود 40 برگ) مشاهده می‌شود

 

تولیدمثل رویشی در گیاه دم‌اسب: در برخی از گونه‌ها مانند Equisetum telmateia و Equisetum arvenseریزوم‌های تشکیل شده از غده‌ها، از گیاه مادر جدا می‌شوند و سپس می‌توانند جوانه بزنند و اسپوروفیت جدید گیاه دم‌اسب را به وجود بیاورند.
تولیدمثل جنسی در گیاه دم‌اسب: در انتهای ساقه‌ی زایا برگ‌های فلس مانند جمع می‌شوند و ساختاری به نام استروبیل و یا سنبله‌‌ی هاگزا را به وجود می‌آورند. در سطح پشتی هر برگ فلس مانند تعدادی اسپورانژ وجود دارد در درون اسپورانژها، سلول‌های مادر اسپور به وجود می‌آیند. سلول مادر اسپور با تقسیمات خود باعث ایجاد چهار اسپور هاپلوئید می‌شوند. با پاره شدن اسپوارنژ، اسپورهای سبز رنگ، هاپلوئید و مشابه هم آزاد می‌شود. اگر اسپورها در شرایط مساعد قرار گیرند، به سرعت شروع به جوانه‌زنی می‌کنند (با گذشت زمان توانایی آن‌ها برای جوانه‌زنی کاهش پیدا می‌کند). برخی از اسپورها، پروتال نر و برخی دیگر پروتال ماده را به وجود می آوررند پروتال ماده کوچکتر از پروتال نر است. آنتروزوئیدهای حاصل از پروتال نر در محیط مرطوب توسط آب، خود را به گردن آرکگن می‌رسانند و پس از وارد شدن به داخل ساختار آرکگن، یکی از آنتروزوئیدها با هسته‌ی تخم‌زا یا ااسفر لقاح
می‌یابند و سلول تخم را به وجود می‌آورند. سلول تخم جوانه می‌زند و ریزوئید، ساقه و برگ‌های فلس مانند گیاه دم اسب را بوجود می اورد .


 

تهیه و تنظیم : آرزو رضایی


دم اسبیان

با دنیای جلبکها بیشتر آشنا شویم

با دنیای جلبکها بیشتر آشنا شویم
بیش از 70 درصد از سطح زمین را آب پوشانده است که از عمده‌ترین گروه موجودات آن می‌توان به جلبک‌ها اشاره کرد. جلبک‌ها به عنوان تولیدکنندگان عمده مواد غذایی تاثیر بسزایی در پایداری اکوسیستم دریا دارند و از این رو منبع غذایی مناسبی برای سایر جانداران آبزی به شمار می‌روند. علاوه بر جلبک‌هایی که با چشم غیرمسلح دیده می‌شوند، جلبک‌هایی هم وجود دارند که برای مشاهده‌ی آن‌ها از میکروسکوپ استفاده می‌شود که به این نوع از جلبک‌ها، ریزجلبک یا جلبک میکروسکوپی گفته می‌شود. جلبک‌های میکروسکوپی (ریزجلبک‌ها) از قدیمی‌ترین ساکنان اقیانوس‌ها و آب‌های شیرین می‌باشند، خلقت آن‌ها به میلیارد‌‌ها سال قبل از تاریخ حیات بشر برمی‌گردد و هم اکنون نیز در طبیعت پیرامون ما وجود داشته و نقش بسیار مهم و کلیدی را در اکوسیستم ایفا می‌نمایند. در پی کمبود منابع غذایی، بشر کنونی به دنبال منابع غذایی جدید جهت تامین نیاز‌های روزافزون خود بوده است. یکی از این منابع غذایی که از چندین دهه پیش مورد توجه قرار گرفته است، جلبک‌ها می‌باشد. اولین ارجاع به جلبک، در متون قدیمی چینی و با عنوان «تسائو» است. در نوشته‌های یونانیان و رومیان، کلمه‌ی جلبک به ترتیب به صورت فیکوس و فوکوس بود. واژه یونانی فیکوس به معنی جلبک، علف هرز دریا می‌باشد جلبک‌ها برای مدت طولانی توسط ساکنان هاوایی بعنوان غذا مورد استفاده قرار می‌گرفتند و بنام لیمو خوانده می‌شدند. جلبک احتمالا کلمه‌ای ترکی با تلفظ گول بیی و به معنای آلوده کننده استخر است و به مرور در زبان فارسی بصورت تلفظ امروزی جلبک در آمده است. در اصطلاح علمی جلبک‌ها را با آلگی و علم جلبک شناسی را با نام فایکولوژی می‌شناسیم. در برخی منابع، جلبک شناسی را آلگالوژی نیز نوشته‌اند. امروزه جلبک‌ها در صنعت غذایی، داروسازی و تصفیه‌ی فاضلاب‌ها کاربرد فراوان دارند.
تولیدمثل جلبک‌ها
جلبک‌ها به دو صورت زیر می‌توانند تولیدمثل کنند:
1- تولیدمثل غیر جنسی به دو صورت قطعه قطعه شدن کلنی، تال و یا تشکیل هاگ‌ها انجام می‌گیرد، که این هاگ‌ها می‌توانند به صورت متحرک یا غیر متحرک باشند.
کلنی : کلنی به جانداران پرسلولی و ساده گفته می‌شود که سلول‌های این گونه جانداران کم و بیش شبیه به هم هستند و با اینکه بین این سلول‌ها ارتباط زیستی وجود دارد ولی هر سلول به صورت مستقل عمل می‌کند.
تال: جلبک‌ها جزء گیاهان ابتدائی بوده که مانند گیاهان برگ، ساقه یا ریشه‌ی حقیقی ندارند. به این ساختار ساده‌ی جلبک‌ها تال گفته می‌شود.
2- تولیدمثل جنسی از طریق آمیزش دو گامت نر و ماده صورت می‌گیرد. گامت‌های تولید شده می‌توانند اندازه و شکل‌های متفاوتی داشته باشند که بر اساس آن نوع آمیزش، نام‌های متفاوتی میگیرد.
جلبک‌ها بر اساس رنگ به چهار دسته طبقه بندی می‌شوند:
1-جلبک‌های سبز- آبی (سیانوباکتری‌ها)
جلبک‌های سبز-آبی، جلبک‌های پروکاریوتی فتوسنتز کننده محسوب می‌شوند، درحالی که جلبک‌های دیگر منشا یوکاریوتی دارند. جلبک‌های سبز-آبی دارای رنگیزه‌های کلرفیل a، کاروتن، فیکوسیانین و فیکواریترین هستند. ین جلبک‌ها علاوه بر رنگ سبز-آبی، به رنگ‌های آبی، سبز و رنگ‌های مایل به قهوه‌ای هم دیده می‌شوند. جلبک‌های سبز-آبی در زیستگاه‌های متفاوتی از جمله دریاچه‌ها، استخرها، خاک‌های مرطوب و همچنین درآب‌های گرم غنی از مواد مغذی مانند فسفات و نیتروژن زندگی می‌کنند. اکثر سیانوباکتری‌ها متحرک هستند و به صورت تک سلولی، کلنی و شاخه‌ای یافت می‌شوند

2-جلبک‌های سبز
جلبک‌های سبز دارای میزان زیادی از رنگیزه‌های کلروفیل a و b می‌باشند. این رنگیزه‌ها برای جمع‌آوری انرژی نوری در جلبک‌ها برای انجام فتوسنتز ضروری هستند. جلبک‌های سبز به صورت تک سلولی، چند سلولی و یا رشته‌ای یافت می‌شوند. زیستگاه این جلبک‌ها بیش‌تر آب شیرین است، اما برخی از گونه‌ها در آب شور هم زندگی می‌کنند. این جلبک‌ها به هر دو طریق ذکر شده در بالا، توانایی تولید‌مثل دارندآیا میدانستید از برخی جلبک‌های سبز برای تولید قرص، کپسول دارویی به عنوان مکمل غذایی استفاده می‌شود؟ در شکل‌های زیر جلبک کلرولا را مشاهده می‌کنید که از این جلبک برای تولید قرص‌های مکمل غذایی استفاده شده است. جلبک‌های سبز منابع غنی از کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها و لیپیدها هستند که به عنوان مکمل‌های غذایی برای انسان‌ و حیوانات دامی مورد استفاده قرار می‌گیرند. 

3-- جلبک‌های قهوه‌ای
جلبک‌های قهوه‌ای به دلیل دارا بودن رنگیزه‌های گزانتوفیل و فوکوگزانتین به رنگ‌های قهوه‌ای، مایل به قهوه‌ای و زیتونی دیده می‌شوند. اکثر جلبک‌های قهوه‌ای از نظر اندازه نسبت به دیگر جلبک‌ها بزرگتر هستند جلبک‌های قهوه‌ای اغلب در آب شور و چسبیده به اجسام سختی مانند سنگ، صخره‌ها و بدنه‌ی کشتی‌ها زندگی می‌کنند. هر دو نوع تولیدمثل جنسی و غیرجنسی در این جلبک‌ها دیده می‌شود. جلبک‌های قهوه‌ای دارای مقادیر زیادی مواد مغذی هستند که برای سلامتی انسان‌ها و جانوران مفید هستند. این جلبک‌ها توسط موجودات علف‌خوار مانند برخی ماهی‌ها، حلزون‌ها و توتیای دریایی خورده می‌شوند

4-جلبک‌های قرمز
جلبک‌های قرمز به دلیل داشتن رنگیزه‌ی فیکوسیانین و فیکواریترین به رنگ‌های قرمز، مایل به قرمز و بنفش دیده می‌شوند. این جلبک‌ها به دلیل داشتن این رنگیزه می‌توانند نسبت به دیگر جلبک‌ها در اعماق بیش‌تری از آب دریا زندگی کنند. اکثر جلبک‌های قرمز در آب‌های شور زندگی می‌کنند. جلبک‌های قرمز معمولا چندسلولی هستند و می‌توانند به هر دو صورت جنسی و غیرجنسی تولیدمثل نمایند. جلبک‌های قرمز غنی از کلسیم و برخی ویتامین‌ها هستند. این جلبک‌ها غذای پوسته‌داران، کرم‌ها و حلزون‌ها هستند. علاوه بر این طبقه بندی، انواع دیگر طبقه بندی‌ها برای جلبک‌ها بر اساس نوع رنگیزه‌ها، شکل ظاهری، شکل و محل قرارگیری کلروپلاست، مواد ذخیره‌ای، تعداد و محل قرار گیری تاژک‌ها، نوع دیواره‌ی سلولی و ... صورت می‌گیرد.

 

 

تهیه و تنظیم :آرزو رضایی

.


با دنیای جلبکها بیشتر آشنا شویم

از پنجه گزگیان چه می دانیم؟

از پنجه‌گرگیان چه می دانیم؟
نهان‌زادان امروزی به سه گروه پنجه‌گرگیان، دم‌اسبیان و سرخسها متمایز می‌شوند و هر یک ویژگی‌های خاص خود را دارند. این گروه از گیاهان در دوره‌ کربونیفر گسترش یافتند. دارای ریشه، ساقه، برگ و استوانه‌ی آوندی (سلول‌های غربالی و تراکئید) هستند.
گونه‌هایی از پنجه‌گرگیان در تمام دنیا پراکنده هستند. آن‌ها اساسا در جنگل‌ها یا نواحی گرمسیری، نیمه‌گرمسیری و مرطوب وجود دارند. همه‌ی گونه‌های این گیاهان اسپوروفیت‌های کوچک علفی یا درختچه‌ای دارند. گامتوفیت آن‌ها ممکن است به صورت زیرزمینی یا اپی‌فیت باشد.
ساقه‌های این گیاهان می‌توانند به صورت منشعب یا غیر منشعب باشند. اگر ساقه منشعب باشد این انشعاب همیشه به صورت دوتایی است.
برگ‌ها در این گیاهان کوچک، ساده، بدون دمگل هستند. این برگ‌ها در راس ساقه تجمع یافته و ساختاری به نام استروبیل را تشکیل می‌دهند. طول برگ‌ها 2 تا 10 میلی متر می‌باشد. هر برگ فقط یک رگبرگ غیرمنشعب دارد. برگ‌ها در جنس پنجه‌گرگ فاقد گوشوارگ و شکاف برگی هستند ولی گونه‌های موجود در جنس سلاژینلا دارای گوشوارک هستند. معمولا برگ‌ها آرایش مارپیچ بسته دارند مانند لیکوپودیوم کالواتوم و لیکوپودیوم آنوتینوم. در حالی که برخی دیگر آرایش حلقه‌ای دارند مانند لیکوپودیوم ورتیکیلاتوم و لیکوپودیوم سرنواوم. در برخی دیگر برگ‌ها به صورت جفت‌های متقابل قرار می‌گیرند مانند لیکوپودیوم آلپینوم و در برخی از آن‌ها آرایش برگ‌ها به صورت نامنظم است. معمولا برگ‌ها نوک تیز (نیزه‌ای) هستند.
پنجه‌گرگیان به دو دسته ی جور هاگ‌ها مانند جنس پنجه‌گرگ و ناجور هاگ‌ها مانند جنس علف خوک یا سلاژینلا تقسیم می‌شوند.


انشعابات دو شاخه‌ای ساقه‌ها به سنبله‌هایی ختم می‌شود که دارای هاگدان‌‌ها هستند. اگر هاگدان‌ها (دارای هاگ‌های ریز) روی برگ‌های انتهایی قرار داشته باشند، پس از رویش هاگ‌ها ایجاد پروتال نر می‌کنند. اگر هاگدان‌ها روی برگ‌های پایینی سنبله قرار داشته باشند دارای هاگ‌های درشتری نسبت به هاگ‌های برگ‌های انتهایی هستند که می‌توانند پس از رویش پروتال ماده را به وجود آورند. در گیاه سلاژینلا یا علف خوک مگاسپور (هاگ درشت) پروتال ماده یا مگاگامتوفیت را ایجاد می‌کند. سپس بر روی مگاگامتوفیت ساختار آرکگن ایجاد می‌شود که در درون آن یک تخمک وجود دارد. سلول میکرواسپور (هاگ ریز) با تقسیمات متعدد خود پروتال نر یا میکروگامتوفیت و ساختار آنتریدی را به وجود می‌آورد که در درون آنتریدی، سلول‌های مادر آنتروزوئید وجود دارند. سلول‌های مادر آنتروزوئید می‌توانند سلول‌های آنتروزوئید دو تاژکی را به وجود آورند که به سمت بیرون آزاد می‌شوند و با شنا کردن در محیط مرطوب خود را به آرگکن می‌رسانند. با لقاح آنتروزوئید و تخمک، سلول تخم ایجاد می‌شود. سلول تخم در ابتدا به دو سلول بالایی و پایینی تقسیم می‌شود. سلول بالایی با تقسیمات متعدد طویل می‌شود و سلول‌های پایینی را وارد ذخایر غذایی یا همان پروتال می‌کند. با رشد جنین ابتدا ریشه‌ها و سپس ساقه و هم‌چنین یک ناحیه‌ی پا مانند ایجاد می‌شود که وظیفه‌ی آن فراهم کردن مواد غذایی برای گیاه جدید است.
گونه‌های متعلق به جنس پنجه‌گرگ برخلاف سلاژینلا یا همان علف‌خوک دارای هاگ‌های هم‌اندازه و هم‌نوع هستند. از ویژگی‌های هاگ‌های جنس پنجه‌گرگ این است که می‌توانند تا چند فصل به حالت خفته باقی بمانند و جوانه نزنند. از جوانه‌زنی این هاگ‌ها فقط یک نوع گامتوفیت زیرزمینی ایجاد می‌شود که ممکن است بعدا بر روی این گامتوفیت ساختارهای آرکگن و آنتریدی ایجاد شود. با لقاح آنتروزوئید و تخمک، سلول تخم ایجاد می‌شود. با ایجاد سلول تخم مرحله‌ی گامتوفیتی گیاه به پایان رسیده و مرحله‌ی اسپوروفیتی شروع می‌شود.

 

 

تهیه و تنظیم : آرزو رضایی


از پنجه گزگیان چه می دانیم؟

تک لپه ها و دو لپه ها

تک لپه‌ها و دو لپه‌ها
نهاندانگان جزو بزرگترین گروه گیاهان هستند که تخمک‌های آن‌ها در درون تخمدان بسته نهفته‌اند. نهاندانگان به دو نوع گیاهان تک لپه و دو لپه تقسیم می‌شوند که تفاوت‌های اساسی با یکدیگر دارند. در اینجا به توضیح و تفاوت این دو نوع گیاه پرداخته می‌شود.
تعداد لپه‌ها: تعداد لپه‌ها در شناسایی گیاهان بسیار مورد اهمیت است. تعداد لپه در رویان گیاهان تک لپه تنها یک و در دولپه‌ای‌ها، دو عدد می‌باشد.
اجزا یا قطعات گل: در گیاهان تک لپه‌ گل‌ها مضربی از 3 می باشند (دارای سه گلبرگ و سه کاسبرگ). در دو لپه‌ای‌ها گل‌ها عموما مضربی از 4 یا 5 می‌باشند (دارای 4 یا 5 گلبرگ و 4 یا 5 کاسبرگ).
برگ‌ها:از نظر ظاهری، برگ‌های دولپه‌ای‌ها پهن و دارای دمبرگ هستند، در حالی که برگ تک لپه‌ای‌ها دراز و باریک و از دو بخش پهنک و نیام تشکیل شده است. در اکثر دولپه‌ای‌ها بر روی سطح اپیدرم لایه‌ی کوتیکول تشکیل می‌شود و تعداد روزنه‌ها در اپیدرم تحتانی نسبت به اپیدرم فوقانی بیشتر است، همچنین روزنه‌های بالغ و نابالغ در کنار هم هستند. درحالی که در تک‌لپه‌ای‌ها روزنه‌ها به صورت ردیف‌‌های موازی در سطح اپیدرم قرار می‌گیرند و در قسمت‌های پایینی برگ (نزدیک دمبرگ) روزنه‌ها بالغ‌تر می‌شوند. معمولا در زیر اپیدرم فوقانی دولپه‌ای‌ها، بافت پارانشیم نردبانی وجود دارد که این سلول‌ها به صورت استوانه‌ای شکل هستند و فضای سلولی کمی دارند. پارانشیم اسفنجی که فضای سلولی زیادی دارد مابین پارانشیم نردبانی و اپیدرم تحتانی قرار می‌گیرد. در حالی که در تک لپه‌ای‌ها مزوفیل برگ همگن (بیشتر از نوع پارانشیم اسفنجی) است.
نیام: غلاف لوله‌ای شکل است که ساقه را احاطه می‌کند.
مزوفیل: به سیستم زمینه‌ای برگ مزوفیل یا میان برگ گفته می‌شود.
رگبرگ‌ها: به نحوه‌ی پراکندگی رگبرگ‌ها در سطح برگ رگبندی گفته می‌شود. دو نوع رگبندی اصلی مشبک و موازی در گیاهان دانه‌دار وجود دارد. رگبندی مشبک در دولپه‌ای‌ها دیده می‌شود و به دو صورت شانه‌ای و پنجه‌ای می‌باشند. در رگبندی شانه‌ای یک رگبرگ اصلی وجود دارد و بقیه رگبرگ‌های فرعی از رگبرگ اصلی منشعب می‌شوند، ولی در رگبندی پنجه‌ای چند رگبرگ اصلی وجود دارد. در تک‌لپه‌ها همه‌ی رگبرگ‌ها از ناحیه‌ی قاعده تا نوک برگ به صورت موازی با هم ادامه دارند که به این نوع رگ بندی، رگ بندی موازی گفته می‌شود.


ساقه‌ها: دسته‌های آوندی در ساقه‌ی دولپه‌ای‌ها در یک حلقه قرار گرفته‌اند. در ساقه‌ی تک لپه‌ای‌ها استوانه‌ی آوندی مرکزی دیده نمی‌شود و دسته‌های آوندی در بافت زمینه‌ای پراکنده شده‌اند. در ساقه‌ی دولپه‌ای‌ها ناحیه‌ی پوست و مغز مشخص است در حالی‌که در ساقه‌ی تک ‌لپه‌ها ناحیه‌ی پوست به طور واضح مشخص نیست و مغز وجود ندارد.


ریشه‌ها: دو نوع سیستم ریشه‌ای در گیاهان دیده می‌شود: سیستم ریشه‌ای راست و سیستم ریشه‌ای افشان. سیستم ریشه‌ی راست در دولپه‌ها مشاهده می‌شود. در این مورد، ریشه‌چه تشکیل ریشه‌ی اصلی یا راست را می‌دهد که ریشه‌ی اصلی ریشه‌های فرعی را تولید می‌کند. در این گیاهان ریشه‌های پیر رشد ثانویه دارند. سیستم ریشه‌ی افشان را در تک لپه‌ای‌ها مشاهده می‌کنیم. ریشه‌چه فعالیت کوتاهی دارد و پس از چند روز از بین می‌رود و ریشه‌های نابجا از گره‌های پایین ساقه به وجود می‌آیند. این ریشه‌ها، انشعابات جانبی دارند و همه‌ی آن‌ها به صورت یکنواخت بوده و تشکیل ساختار منظمی می‌دهند. در این ریشه‌ها برخلاف ریشه‌های دولپه‌ای‌ها رشد ثانویه وجود ندارد.

در ریشه‌ی دولپه‌ای‌ها مغز وجود ندارد و چوب تقریبا ستاره‌ای شکل تا مرکز ریشه قرار می‌گیرد. درحالی که، در تک لپه‌ای‌ها ریشه دارای مغز است و رشته‌های چوب و آبکش به صورت یک در میان قرار گرفتند. در دولپه‌ای‌ها غلاف اسکلرانشیمی در اطراف دستجات آوندی وجود ندارد ولی در تک لپه‌ای‌ها هر دسته‌ی آوندی توسط غلاف اسکلرانشیمی احاطه شده است.


ساختارهای دانه‌ی گرده: در تک لپه‌‌ای‌ها فقط یک منفذ بر روی ساختار دانه‌ی گرده و در دولپه‌ای‌ها سه منفذ یا شکاف بر روی ساختار دانه‌ی گرده وجود دارد.

دانه‌ی گرده‌‌ی دولپه دانه‌ی گرده‌ی تک لپه

رشد ثانویه: دولپه‌ای‌ها علاوه بر پیکر اولیه، پیکر ثانویه هم دارند که از بافت‌های ثانویه تشکیل شده است. این بافت‌ها در نتیجه‌ی فعالیت مریستم‌های ثانویه به وجود می‌آیند، در حالی که در تک لپه‌ای‌ها رشد ثانویه‌ی گیاه وجود ندارد.
از جمله گیاهانی که جزو گروه تک لپه‌ای‌ها هستند می‌توان به لاله، ارکیده‌ها، غلات، برنج، ذرت، گندم، بامبو، نیشکر، آناناس و خرما اشاره کرد.
گیاهانی مانند گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی، گل کلم، شلغم، لوبیا، نخود، سویا، سیب، شبدر، آلو، گلابی، هویج، جعفری و کرفس جزو گیاهان دولپه هستند.


تهیه و تنظیم :دکتر آرزو رضایی


تک لپه ها و دو لپه ها

گرده افشان ها

 

گرده افشان‌ها
گرده‌افشانی طبیعی را می‌توان به دو حالت تقسیم‌ کرد:
1- گرده افشانی توسط عوامل بیجان 2- گرده‌افشانی توسط موجودات زنده
ممکن است دانه‌های گرده‌‌ی گیاهان توسط عوامل بیجان مثل آب، باد صورت گیرد و یا گرده افشانی ممکن است توسط موجودات زنده‌ای همانند حشرات، پرنده‌ها، مورچه‌ها و خفاش‌ها صورت گیرد که این نوع گرده افشانی جزو گرده‌ افشانی توسط موجودات زنده تقسیم بندی می‌شود. در این مطلب به هر دو نوع از گرده افشان‌ها اشاره خواهیم کرد.
زنبورها: زنبور‌ها از پراهمیت‌ترین گرده افشان‌های گیاهان موجود در باغ و درختان میوه‌دار هستند که از نظر تجاری اهمیت فراوان دارند. در میان زنبورها، زنبور عسل‌ها یکی از مهم‌ترین گرده افشان‌ها برای گیاهان گلدار محسوب می‌شوند. زنبور عسل‌ها معمولا بر روی گل‌هایی که در طول روز باز می‌شوند و دارای رنگ‌های روشن با بو و رایحه‌ی خوش هستند، می‌نشینند. همچنین، این گونه گل‌ها دارای شکل لوله‌ای و نوشجای هستند. نوشجای قسمتی از گل است که بر روی قسمت‌هایی از گل ایجاد می‌شود و دارای ماده‌ی شهد است که موجودات گرده‌افشان از آن به عنوان غذا استفاده می‌کنند. زمانی که زنبورها نوشجای را بر روی گل مشاهده می‌کنند، به سمت آن رفته و در این حین دانه‌های گرده‌ی گل به پرز پاهای زنبورها می‌چسبند. وقتی زنبورها از روی این گل پرواز کرده و بر روی گل دیگر می‌نشینند دانه‌های گرده‌ی چسبیده به پاهای این زنبورها هم به گل دیگر منتقل می‌شود و فرایند لقاح به وسیله‌ی این زنبورها امکان‌پذیر می‌گردد.

مگس‌ها: برخی از گل‌ها دارای بو و رایحه‌ی بد هستند که مگس‌ها جذب این گونه گل‌ها می‌شوند. این گل‌ها شهد ترشح می‌کنند و دارای رنگ‌های تیره مثل قهوه‌ای و بنفش هستند.


پروانه‌ها و بیدها: پروانه‌هایی همانند پروانه‌ی مونارک گرده‌افشانی گل‌های باغچه و یا گل‌های وحشی را انجام می‌دهند که معمولا به صورت خوشه‌ای یافت می‌شوند. این گل‌ها دارای بوی قوی، رنگ‌های روشن و همچنین نوشجای هستند که در طول روز باز می‌شوند. دانه‌های گرده توسط بال‌ها یا پاهای این پروانه‌ها حمل می‌شوند. بیدهاگرده‌افشانی گل‌هایی را که در طول بعد از ظهر یا شب باز می‌شوند را انجام می دهند. همچنین گل‌هایی که توسط بیدها گرده‌افشانی می‌شوند دارای رنگ‌های کمرنگ یا سفید و بدون بو هستند. بیدها در تاریکی شب این گل‌ها را تشخیص می‌دهند و بر روی آن‌ها می‌نشینند. با پرواز آن‌ها از روی یک گل‌ و نشستن بر روی گل دیگر، گرده‌ افشانی توسط آن‌ها صورت می‌گیرد.گیاهانی در طبیعت وجود دارد که گرده‌های آن‌ها توسط حشرات اختصاصی منتقل نمی‌شود (یعنی برای انجام عمل گرده افشانی نیازی به حضور یک حشره‌ی خاص در محیط نیست). عواملی مانند باد، آب، برخی حشرات و پرنده‌ها دانه‌های گرده‌ی این گیاهان را جابه‌جا می‌کنند.
گرده افشانی توسط خفاش‌ها: در صحراها یا مناطق گرمسیر خفاش‌ها اغلب بر روی گل‌هایی که در تاریکی شب باز می‌شوند می‌نشینند. این گل‌ها سفید رنگ یا دارای رنگ‌های کمرنگ می‌باشند که به این طریق در تاریکی شب از دیگر گل‌ها متمایز می‌شوند و خفاش‌ها قادر به تشخیص آن‌ها هستند. این‌ گل‌ها دارای بوی قوی، مقدار زیادی شهد و اندازه‌ی بزرگ هستند. اندازه‌ی بزرگ و ساختار خاص آن‌ها شرایط را برای ورود سر خفاش به درون نوشجای فراهم می‌کند. در هنگام ورود سر خفاش به نوشجای، دانه‌های گرده به سر و صورت خفاش می‌چسبند و به سایر گل‌ها منتقل می‌شوند.

گرده‌افشانی به وسیله‌ی پرنده‌ها: بسیاری از پرنده‌های کوچک گرده افشانی گل‌هایی مانند ارکیده و دیگر گل‌های وحشی را انجام می دهند که معمولا دارای رنگ‌های روشن و رایحه‌دار هستند و در طول روز باز می‌شوند. گل‌هایی که توسط پرنده‌ها گرده ‌افشانی می‌شوند، دارای ساختار محکم، شکل خمیده، لوله‌ای هستند که این ساختار به پرنده‌ها اجازه می‌دهد تا منقار خود را وارد نوشجای کنند، در این هنگام دانه‌های گرده به سر و گردن پرندها می‌چسبند و شرایط برای جابه‌جایی گرده‌ها از این گل‌ها به سایر گل‌ها فراهم می‌شود.
گرده افشانی توسط باد: بسیاری از گونه‌های مخروط‌داران، بازدانگان و بسیاری از نهان‌دانگان توسط باد گرده‌افشانی می‌شوند. در این گیاهان معمولا شهد یا مواد معطر تولید نمی‌شود. تولید دانه‌های گرده بسیار زیاد است و همچنین کوچک و سبک هستند. گل‌های این گیاهان معمولا همزمان یا زودتر از برگ‌دهی گیاهان می‌رسند که در این صورت برگ‌ها مانع جابه‌جایی گرده‌ها توسط باد نمی‌شوند.
جابه‌جایی توسط آب: گرده‌افشانی برخی از گیاهان آبزی مانند علف شاخی و علف مارماهی توسط آب انجام می‌شود. بدین صورت که دانه‌های گرده‌ی این گیاهان بر روی آب می‌افتند و زمانی که آب با گل دیگر تماس پیدا می‌کند دانه‌های گرده هم به آن گل انتقال پیدا می‌کنند و فرایند لقاح صورت می‌گیرد.
برخی از گونه‌های ارکیده وجود دارند که برای‌ گرده ‌افشانی شهد تولید نمی‌کنند اما با داشتن رنگ‌های روشن و عطر خوش و قوی، زنبور را به سمت خود می‌کشاند و دانه‌های گرده تولید شده به آن می‌چسبند. برخی از ارکیده‌ها هم تقلید جنسی می‌کنند به این ترتیب که بوی همانند فرومون زنبور ماده تولید می‌کنند و بدین صورت زنبور نر را به سمت خود جذب می‌کنند. برخی از ارکیده‌ها هم شکل ظاهری شبیه زنبور ماده دارند، در واقع ظاهر زنبور ماده را تقلید میکنند و فرومون یا بوی زنبور ماده را ساطع می‌کنند و به این ترتیب زنبور نر را به طرف خود می‌کشانند.

 

تهیه و تنظیم : آرزو رضایی


گرده افشان ها

انواع گیاهان

انواع گیاهان

گیاهان موجودات زنده‌ای هستند که در طبیعت تنفس و رشد می‌کنند. آن‌ها همچنین محصولات غذایی تولید می‌کنند که انسان‌ها و جانوران می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند. بیشتر گیاهان بر روی زمین رشد می‌کنند. برخی از آن‌ها هم در آب رشد می‌کنند. گیاهان برای ما انسان‌ها خیلی مفید هستند. برخی از آن‌ها بزرگ و قوی بوده و برخی کوچک و ضعیف هستند.

گیاهان بزرگ: 1- بلند، بزرگ، گیاهان قوی و مستحکمی هستند که درخت نامیده می‌شوند. 2- آن‌ها شاخه‌های زیادی دارند. 3- درختان به صورت راست بر روی زمین قرار می‌گیرند. 4- درختان ساقه‌ی محکمی دارند. به ساقه‌ی یک درخت تنه‌ی درخت هم گفته می‌شود. ما از سایه، چوب و میوه‌های درختان استفاده می‌کنیم. از چوب درختان در ساخت و ساز خانه‌ها، وسایل چوبی و همچنین تولید کاغذ استفاده می‌شود. درختان در طبیعت، خانه‌ یا محل زندگی موجوداتی مانند حشرات، پرنده‌ها و یا حیوانات دیگر هستند. درختان به طور کلی دارای اجزای متفاوتی هستند: 1- ریشه 2-ساقه 3-شاخه 4- برگ‌ها 5- گل‌ها 6- میوه‌ها

درخت سیب جزو گیاهان بزرگ محسوب می‌شوند.

گیاهان کوچک:

1- گیاهان کوچک اندازه‌ای کوچکتر از درختان دارند. 2- ساقه‌های آن‌ها ضعیف‌تر و نازک‌تر است. 3- آن‌ها برای رشد نیاز به فضای کمی دارند. 4- این گیاهان زیاد بلند نیستند. بته‌، علف‌ها، گیاهان بالا رونده و گیاهان خزنده جزو گیاهان کوچک هستند.
بته‌ها: 1- بته‌ها کوچکتر از درختان هستند. 2- آن‌ها ساقه‌ی کوچک ، نازک، سخت، چوبی و شاخه‌های زیادی دارند. 3- این گیاهان دارای اندازه‌ی متوسط هستند و برای چند سال زندگی می‌کنند. بته‌ی گل رز، یاسمن و گل بامیه جزو بته‌ها محسوب می‌شوند
علف‌ها:

برخی گیاهان کوچک ساقه‌های نرم و سبز دارند که به آن‌ها علف گفته می‌شود. 1- بسیاری از علف‌ها فقط به مدت چند ماه زندگی می‌کنند. 2- علف‌ها کوچکتر از بته‌ها هستند. 3- این گیاهان ساقه‌های نرم، سبز و ضعیف دارند. 4- آن‌ها می‌توانند به صورت عمودی و راست بر روی زمین قرار گیرند. 5- علف‌ها گیاهان فصلی هستند یعنی فقط در یک فصل خاص از سال رشد می‌کنند و سپس از بین می‌روند. چمن، گندم، نعناع و گل آفتاب‌گردان جزو علف‌ها محسوب می‌شوند


گیاهان بالا رونده:

1- ساقه‌های گیاهان بالارونده ضعیف هستند. 2- آن‌ها نمی‌توانند به صورت راست بر روی زمین قرار گیرند. 3- آن‌ها برای رشد به دیگر گیاهان نیاز دارند به‌ طوری که یا به‌ آن‌ها بچسبند یا بر روی آن‌ها بایستند و رشد کنند. این گیاهان گیاهان بالارونده نامیده می‌شوند. گیاهان بالارونده پیچک‌هایی دارند که باعث اتصال آن‌ها به دیگر گیاهان می‌شود. انگور، نخود فرنگی جزو گیاهان بالارونده هستند


گیاهان خزنده:

برخی از گیاهان با خزیدن بر روی زمین رشد می‌کنند که به آن‌ها گیاه خزنده گفته می‌شود. 1- آن‌ها دارای ساقه‌ی ضعیفی هستند. 2- گیاهان خزنده نمی‌توانند به صورت راست و محکم بر روی زمین قرار گیرند. کدو تنبل، هنداوانه جزو گیاهان خزنده هستند.

گیاهان خاردار:

برخی از گیاهان موجود بر روی زمین دارای خار بر روی اجزای خود هستند. حیوانات نمی‌توانند از این گونه گیاهان تغذیه کنند. به این گیاهان خاردار می‌گویند. کاکتوس، رز جزو گیاهان خاردار محسوب می‌شوند.

گیاهان آبزی:

برخی از گیاهان در آب رشد می‌کنند که به آن‌ها گیاهان آبزی گفته می‌شود. نیلوفر آبی و لوتوس جزو گیاهان آبزی هستند.

گیاهان مختلف دارای برگ‌هایی با شکل و اندازه متفاوت هستند. برگ‌ها بخش‌هایی مهمی از گیاهان هستند. برخی از گیاهان برگ‌های بزرگ دارند. مانند پاپایا، لوتوس و موز. برخی گیاهان هم دارای برگ‌های کوچک هستند مانند درخت تمبر هندی

انواع گیاهان

علم زمین

 

علم زمین

بررسی اجمالی علم زمین مطالعه سیاره زمین است. تمام جنبه های سیاره را از هسته داخلی به لایه های بیرونی جو متصل می کند. رشته های بسیاری از علوم وجود دارد که بخشی از علم زمین است از جمله زمین شناسی (سنگ ها و مواد معدنی)، دیرینه شناسی (دایناسورها و فسیل ها)، هواشناسی (جو و آب و هوا) و اقیانوس شناسی است
زمين شناسي
موضوع ها زمين شناسي
سازه سنگ هاي زمين
مواد معدني
صفحات زمين
فرسايش
فسيلي ها
يخچال ها
كاني هاي
خاك
كوه ها
توپوگرافي
آتشفشان ها
زمين لرزه ها
چرخه آب
واژه های زمین شناسی
چرخه های تغذیه
زنجیره غذایی
چرخه کربن
چرخه اکسیژن
چرخه آب
چرخه نیتروژن
اتمسفر و هواشناسی
اتمسفر
اقلیم
آب و هوای
ابرها
آب و هوا خطرناک
طوفان ها
گردباد
پیش بینی آب و هوا
فصل ها
واژه نامه هوا و شرایط
جهان بیوم
بیوم ها و اکوسیستم ها
کویر
مراتع
ساوانا
جنگل های استوایی
جنگل معتدل
جنگل تاگا
دریایی
آب شیرین
مرجان
مسائل زیست محیطی
محیط زیست زمین
آلودگی هوا
آلودگی آب
آلودگی ازن
بازیافت لایه
گرمایش جهانی.
منابع انرژی تجدید پذیر

انرژی تجدید پذیر
انرژی زیست توده
انرژی زمین گرمایی
نیروی برق
نیروی خورشیدی
موج و انرژی جزر و مدی
نیروی باد
دیگر
امواج اقیانوس
جزیره
سونامی
عصر یخبندان
آتش سوزی جنگل
حالات ماه
علم زمین چیست؟
مطالعه زمین اغلب به "حوزه های" مختلفی از زمین، از جمله جو، بیوسفر، هیدروسفر و لیتوسفرتقسیم می شود.
اتمسفر
- اتمسفر هوای در اطراف زمین است که از گازهای مختلف تشکیل شده است (اکثرا نیتروژن و اکسیژن). جو، یک لایه محافظ در اطراف زمین را تشکیل می دهد، سیاره را گرم نگه می دارد و از تابش خورشید محافظت می کند. مطالعه جوهواشناسی نامیده می شود و شامل آب و هوا می شود.
بیوسفر
- بیوسفر منطقه ای از زمین است که در آن زندگی وجود دارد. این شامل تمام بیوم ها و اکوسیستم های اطراف این سیاره است.
هیدروسفر
محدوده ای از زمین است شامل اقیانوس ها، یخچال ها، دریاچه ها و رودخانه ها است. حدود 75 درصد از سطح زمین توسط اقیانوس پوشیده شده است.
مطالعه اقیانوس اقیانوس شناسی نامیده می شود.
ليتوسفر
ليتوسفر لايه بيرونی زمين است. این شامل پوسته زمین و بخشی از گوشته است. لیتوسفر به بخش های غول پیکر به نام صفحات تکتونیکی شکسته می شود. زمین شناسان ليتوسفر از جمله سنگ ها، مواد معدنی و تاریخ زمین را مطالعه می کنند.

علم زمین

من یک اتم هستم

 

من یک اتم هستم

سلام بچه های نازنین می خواهم خودمو معرفی کنم من یک اتم هستم

شما قادر به دیدن من در هر نقطه، نیستید ولی من در همه جا هستم. در حال حاضر، به خاطر شما، من خودم را بزرگ کرده ام. شما می توانید پایین صفحه من را ببینید.


شما شاید تعجب کنید که آن چیزهای سیاه چیست. اینها بچه های من هستند که بخشی از من هستند، به نام الکترون. در آینده بیشتر در مورد آنها بهتون می گم
درست مثل تو، من نیز دوستانی دارم دیگر اتم ها! آنها در اندازه ها و انواع مختلف هستند. با این وجود، آنها دوست من هستند، و من همیشه سعی می کنم با آنها ارتباط برقرار کنم. اگریک یا چند اتم با هم بشیم ، چیزی را به نام یک مولکول ایجاد می کنیم .


آیا می توانید من رابا دو دوست آبی با هم ببینید ؟ ما با هم یک مولکول را تشکیل می دهیم. مولکول های دیگرنیز وجود دارند و بسیاری از آنها نیز دوستان ما هستند هنگامی که مولکول های بیشتری پیش ما می آیند ما اشیا پیچیده ای را می سازیم


ما خیلی کوچک هستیم، وقتی با هم جمع می شویم تشکیل یک تیم را خواهیم داد وسپس، اندازه ما افزایش می یابد  در نهایت به اندازه کافی بزرگ می شویم که شما احساس کنید.
یک پرتقال را در نظر بگیرید خب، ما اتم ها نارنجی پرتقال را تشکیل می دهیم.

از پدر / مادر خود بخواهید که یک پرتقال را برای شما ببرد .از آنها بخواهید قطعات را به قطعات کوچکتر برش دهد، از او بخواهید دوباره آن را انجام دهد. ما کوچکترین قطعه پرتقال هستیم. دیگر شما نمی توانید ما را برش دهید آنقدر کوچک هستیم


همانند پرتقال ما همه چیزهایی را که در اطراف شما هستند و شما می بینید را تشکیل می دهیم

از اینکه شما نمی توانید من را ببینید متاسفم امیدوار هستم که بتوانیم با هم دوست باشیم. هنگامی که شما رشدکردید و بزرگ شدید با دستگاهی به نام میکروسکوپ نگاه کنید. مرا خواهید دید من منتظر آن روز هستم

من یک اتم هستم

اتم چیست؟

 

اتم چیست؟
اتم سازه اصلی برای همه مواد در جهان است. اتم ها بسیار کوچک هستند و از چند ذره کوچکتر تشکیل شده اند. ذرات پایه ای که اتم را تشکیل می دهند الکترونها، پروتون ها و نوترون ها هستند.
اتمها واحدهای اساسی ماده و ساختار تعیین کننده عناصر هستند. اصطلاح "اتم" از واژه یونانی به عنوان "یکپارچه" به دست می آید، زیرا زمانی تصور می شد که اتم کوچکترین چیز در جهان است و نمی تواند تقسیم شود. اکنون می دانیم که اتم ها از سه ذره تشکیل شده اند: پروتون، نوترون و الکترون - که از ذرات حتی کوچکتر مانند کوارک تشکیل شده اند.

اتم ها پس از بیگ بنگ 13.7 میلیارد سال پیش ایجاد شده اند. بطور داغ داغ در جهان جدید سرد شده است.
جهان 380،000 سال طول کشید تا خنک شودو دما به اندازه کافی برسد که سرعت الکترون ها کاهش یابند به طوری که هسته توان داشته باشد آنها را برای تشکیل اولین اتم ها جذب کند. اولین اتمها در ابتدا هیدروژن و هلیوم بودند که هنوز هم عناصر فراوان در جهان هستند.
ساختار اتم
در مرکز اتم، هسته است. هسته از پروتون ها و نوترون ها تشکیل شده است. الکترون ها در اطراف بیرون هسته چرخش می گیرند.

پروتون و نوترون سنگین تر از الکترون هستند الکترون ها بسیار سبک وزن هستند و در یک ابر در اطراف هسته وجود دارد. ابر الکترون دارای شعاع 10000 برابر بزرگتر هسته است.

پروتون و نوترون تقریبا جرم یکسان دارند. با این حال، یک پروتون وزن بیش از 1800 الکترون دارد. اتم ها همیشه دارای تعداد برابر پروتون ها و الکترون ها هستند، . افزودن پروتون به اتم یک عنصر جدید را ایجاد می کند، در حالی که افزودن یک نوترون یک ایزوتوپ یا نسخه سنگین تر آن اتم را ایجاد می کند
هسته

هسته در سال 1911 توسط ارنست رادرفورد، فیزیکدان از نیوزیلند کشف شد، که در سال 1920 نام پروتون را برای ذرات مثبت هسته اتم پیشنهاد کرد. رادرفورد همچنین نظریه ای را مبنی بر اینکه ذرات خنثی درون هسته نیز وجود داردداد جیمز چادویک، فیزیکدان و دانشجوی انگلیسی رادرفورد، توانست در سال 1932 تأیید کند.

تقریبا تمام جرم اتم در هسته قرار دارد. پروتون ها و نوترون هایی که هسته را تشکیل می دهند تقریبا هم جرم هستند (پروتون کمی کمتر است) و طبق آزمایشگاه ملی لارنس برکلی همان حرکت زاویه ای دارد.


پروتونها

پروتونها ذرات مثبت در هسته اتمی هستند. رادرفورد آنها را در آزمایشات با لوله های کادمیوم که از 1911 تا 1919 انجام می داد، کشف کرد. پروتون ها در جرم کوچکتر از نوترون ها با وزن نسبی 0.9986 (در مقایسه با جرم نوترونی 1) و یا حدود 1.673x10-27 کیلوگرم است.

تعداد پروتون ها در یک اتم، عناصر را مشخص می کند. به عنوان مثال، اتم های کربنی دارای شش پروتون هستند، اتم های هیدروژن یک و اتم های اکسیژن هشت
. تعداد پروتون ها در یک اتم به عنوان عدد اتمی آن عنصر نامیده می شود. تعداد پروتون ها در اتم همچنین رفتار شیمیایی عنصر را تعیین می کند. .

سه کوارک هر پروتون را تشکیل می دهند - دو کوارک "بالا" (هر دو با یک بار مثبت 2/3) و یک کوارک "پایین" (با یک بار منفی 1/3) - و آنها توسط دیگر ذرات زیر اتمی به نام گلوئون نگهداری می شوند، که بی عیب است
اتم هیدروژن منحصر به فرد است که تنها یک پروتون دارد و در هسته آن نوترون وجود ندارد.
پروتون و نوترون هر دو از ذرات دیگر به نام کوارک ها و گلوئون تشکیل شده است. پروتونها دارای دو کوارک "بالا" و کوارک "پایین" هستند در حالی که نوترونها شامل کوارک "بالا" و دوکوارک "پایین" است. گلوئون مسئول اتصال کوارک ها به یکدیگر هستند.
الکترون
الکترون یک ذره باردار منفی است که در خارج از هسته چرخش می کند. الکترونها به سرعت در اطراف هسته چرخش می کنند، دانشمندان هرگز نمیتوانند 100٪ مطمئن باشند که در آن قرار دارند، اما دانشمندان می توانند برآورد کنند که الکترونها باید باشند. اگر تعداد اتمهای الکترون و پروتون در یک اتم برابر باشد، گفته می شود که اتم یک بار خنثی است. الکترونها به بار مثبت پروتونها ی هسته جذب می شوند. الکترونها بسیار کوچکتر از نوترونها و پروتونها هستند. حدود 1800 بار کوچکتر!
پیکربندی الکترون اتم، توضیح مختصری از مکان الکترونها در یک اتم معمولی است. با استفاده از پیکربندی الکترون و اصول فیزیک، شیمیدانها می توانند خواص اتم مانند ثبات، نقطه جوش و هدایت را پیش بینی کنند.
نوترون
هیچ باری ندارند تعداد نوترون ها بر توده و رادیواکتیویت اتم تاثیر می گذارد

وجود نوترون توسط راتیرفورد در سال 1920 تئوریزه شد و توسط چادویک در سال 1932 کشف شد. در هنگام آزمایشات، نوترون ها در یک ورق نازک بریلیوم یافت شدند. .

نوترونها ذرات بدون تخلیه در تمام هسته های اتمی یافت می شوند (به جز برای هیدروژن 1). توده نوترون کمی بزرگتر از پروتون است. مانند پروتون ها، نوترون ها نیز از کوارک ها ساخته می شوند - یک کوارک "بالا" (با یک بار مثبت 2/3) و دو کوارک"پایین" هر کدام با یک بار منفی1/3
ایزوتوپها

تعداد نوترون ها در یک هسته ایزوتوپ عنصر را تعیین می کند. به عنوان مثال، هیدروژن دارای سه ایزوتوپ شناخته شده است: پروتیوم، دوتریوم و تریتیوم.

اتم چیست؟

جامد، مایع و گاز (گروه سنی الف-ج)

 

جامد، مایع و گاز  (گروه سنی الف-ج)
تمام مواددر اطراف ما دارای سه حالت می باشند جامد، مایع و گاز، سه حالت ماده هستند. ماده از اتم ها و مولکول ها تشکیل شده اند
به عنوان مثال،بدن ما دارای سه حالت ماده است استخوان در اسکلت شما وجود دارد که جامد است آب در خون در رگهای ما حالت مایع دارد و. هوا در ریه های بشکل گاز می باشد .
جامد: -
شکل خود را حفظ می کنند اجسام جامد را نمی توان فشرده کرد ..


مایع: -
مایعات جریان دارند و شکل مشخصی ندارند مایعات را داخل هر ظرفی بریزیم ظرف را اشغال می کند .


گاز: -
گاز نیز مانند مایعات جریان دارد گاز را نمی توان دید گاز برعکس مایعات داخل ظرف باقی نمی مانند و فرار می کنند
حال سوالات زیر برایمان پیش می آید
چرا جامدات شکل خود را حفظ می کنند، اما مایعات و گازها جریان می یابند؟
چرا مایع در داخل یک ظرف باز باقی می ماند، اما گاز فرار می کند؟
آیا می دانستید که همه چیز در واقع از ذرات بسیار کوچک تشکیل شده است؟ این ذرات اتم ها و مولکول ها نامیده می شوند و بعدا آنها را بیشتر یاد می گیریم.
این اتم ها و مولکول ها بسیار بسیار کوچک می باشند خیلی کوچکتر ازیک دانه شن به طوری که با چشم نمی توان آنها را دید دانشمندان، با میکروسکوپ های ویژه و دیگر ابزارهای علمی خاص، این ذرات را می بینند . همه چیزدر اطراف ما ازاین ذرات تشکیل شده است.
ذرات جامد را وقتی با میکروسکوب ها نگاه می کنیم می بینیم که با هم محکم بسته می شوند. این توضیح می دهد که چرا جامدات را نمی توان فشرده کرد و شکل خود را حفظ می کنند ما همچنین می بینیم که ذرات جامد ثابت هستند؛ آنها نمیتوانند حرکت کنند
ذرات مایعات ثابت نیستند حرکت می کنند و همین باعث می شود مایعات را داخل هر ظرفی بریزید شکل آن ظرف را بخود می گیرد .ذرات در گازها نیز حرکت می کنند و این حرکت نسبت به ذرات در مایعات بیشتر است فاصله ذراتی که گاز را تشکیل می دهند بیشتر از فاصله این ذرات در مایعات و خیلی خیلی بیشتر از فاصله ذرات در جامدات است
همین دلیل خوبی است برای اینکه گازها را می توان فشرده کرد اما جامدات را نه
گرما و سرما می تواند حالت مواد را تغییر دهد مثلا سرما می تواند مایع را به جامد تغییر دهد یا گرما می تواند مایع را به حالت گاز تغییر دهد در زیر مثالهایی از این تغییر حالت را می توانید ببینید

گرما باعث تغییر شکل از مایع به جامد می شود

گرما باعث تغییر شکل از حالت مایع به جامد می شود

گرما باعث تغییر شکل از جامد ( شمع ) به مایع می شود

گرما باعث تغییر شکل مایع ( آب )به گاز ( بخار)می شود

سرما باعث تغییر شکل از مایع (آب ) به جامد ( یخ ) می شود

سرما باعث تغییر حالت از گاز به مایع می شود

 

گاز دیده نمی شود ولی وجود گاز باعث بالا رفتن بادکنک می شود

باد باعث چرخیدن پره های توربین می شود

 

  1. تماس با ما

    • نشانی شرکت :

جامد، مایع و گاز (گروه سنی الف-ج)

جامدات , مایعات , گازها (گروه سنی د-ه)

 

جامدات , مایعات , گازها (گروه سنی د-ه)
جامدات، مایعات و گازها خواص مختلفی دارند. مایعات و گازها می توانند جریان پیدا کنند. جامدات شکل خود را حفظ می کنند.
مواد جامد
جامدات می تواند سخت مانند سنگ، نرم مانند خز، بزرگ مانند یک سیارک، و یا کوچک مانند دانه های شن و ماسه باشند. جامدات شکل خود را حفظ می کنند و مانند مایع جریان نمی یابند زیرا مولکول های آنها با هم وصل هستند ..
الکترون ها در جامدات حرکت می کنند، یک جامد شکل خود را حفظ می کند، حرکت مولکولی برای ذرات در جامد محدود به ارتعاشات بسیار کوچک اتمها است؛ بنابراین جامدات دارای یک شکل ثابت است که دشوار است تغییر کند. اتم ها و مولکول ها در مایعات و گاز ها در حالت شناور هستند، به راحتی به جایی که می خواهند حرکت می کنند. مولکول های جامد با یک ساختار خاص با ترتیب مشخص در اتم قرار می گیرند...
جامدات همیشه یک مقدار فضا را می گیرند. آنها مانند گازها گسترش نمی یابند.
جامدات می توانند برش داده شوند یا شکل داده شوند.
حتی اگر آنها می توانند ریخته شوند، شکر، نمک و آرد همه جامدات هستند. برای مثال، هر ذره نمک همان شکل و حجم را حفظ میکند .کند گرمادهی برخی از مواد جامد را به مایعات تبدیل کند.
جامدات به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
جامدات کریستالی
جامدات غیر آلی، بر اساس اینکه چگونه ذرات مرتب می شوند.


جامدات بلورین یا جامدات کریستالی
جامدات کریستال یا کریستال ها به عنوان "جامدات واقعی" در نظر گرفته می شوند. مواد معدنی جامدات بلورین هستند. نمک معمولی یک نمونه از این نوع جامد است. در جامدات کریستالی، اتمها، یونها یا مولکولها در یک الگوی مرتب و متقارن قرار گرفته اند .
به غیر از ترتیب منظم ذرات، جامدات بلورین دارای چند ویژگی دیگر هستند. آنها عموما غیر متراکم هستند، به این معنی که آنها نمیتوانند به صورت کوچکتر فشرده شوند. به دلیل ساختار هندسی تکراری کریستال، تمام پیوندهای بین ذرات دارای قدرت برابر هستند
جامدات کریستالی نیز انعکاسی را نشان می دهند. این به این معنی است که خواص مانند شاخص شکست ( عبورنور از ماده)، هدایت ( برق) و استحکام کششی (نیروی مورد نیاز برای جدا شدن آن) متفاوت خواهد بود جامدات کریستالی نیز دارای شکاف هستند؛ زمانی که شکسته می شود قطعات سطحی یا لبه های مستقیم را طراحی می کنند
یک شبکه کریستالی یک ترتیب هندسی تکراری از اتم ها است
مثال خوبی از یک کریستال است اتم های سدیم و کلر با یک ترتیب مکعبی خاص قرار دارند .Nacl نمک
الماس یک نمونه دیگری از کریستال است الماس شکل کریستال کربن خالص است. اتم های کربنی یک الماس در یک روش بسیار جمع و جور و ساختار متصل می شوند. اتم های کربن موجود در گرافیت (در مداد) دارای یک روش مختلف بلوری هستند.
الماس ها با مقدار 10 بسیار سخت در حالی که گرافیت با مقدار 1.5 بسیار نرم است. دو ساختار متفاوت اتم کربن

انواع جامدات بلوری یا کریستالی
چهار نوع از جامدات کریستالی وجود دارد: جامدات یونی، جامدات مولکولی، جامدات کوانتومی شبکه و جامدات فلزی...
مخلوط جامد
جامدات می تواند از بسیاری چیزها ساخته شود. آنها می توانند عناصر خالص یا ترکیبات متنوعی در داخل داشته باشند. هنگامی که یک جامد بیش از یک نوع ترکیب داشته باشد ، آن را مخلوط نامید. بیشتر سنگها مخلوطی از ترکیبات مختلف هستند. بتن یک مثال خوب از مخلوط جامد ساخته شده انسان است.
گرانیت مخلوطی است که شما ممکن است در هنگام عبور از یک پارک ملی آن را ببینید . گرانیت از قطعات کوچک کوارتز، میکا، و ذرات دیگر ساخته شده است. از آنجایی که تمام قطعات کوچک در سنگ به صورت متنوع پخش می شوند، دانشمندان آن را مخلوط ناهمگون می نامند. مخلوط ها دارای ترکیبات باغلظت های مختلف هستند.
جامدات آمورف یا غیر آلی
در جامدات غیر آلی (به معنای واقعی کلمه "جامد بدون شکل")، ذرات یک الگوی شبکه تکراری ندارند. آنها همچنین به نام "جامدات شبه" نامیده می شود. نمونه هایی از جامدات غیر آلی شامل شیشه، لاستیک، ژل و اکثر پلاستیک ها هستند. یک جامد آمورف نقطه ذوب مشخصی ندارد؛ در عوض، به تدریج در طیف وسیعی از دماها ذوب می شود. این به این معنی است که جامد غیرمستقیم به حالت نرم و ملایم تبدیل می شود (موم شمع یا شیشه های مذاب) سپس به طور کامل به یک مایع تبدیل می شوند .

جامدات بی شکل هیچ تقارن مشخصی ندارند، ؛ آنها به عنوان ایزوتروپیک نامیده می شوند، زیرا خواص مانند شاخص شکست، هدایت و استحکام کششی بدون در نظر گرفتن جهت که نیروی اعمال می شود برابر است


در مباحث آینده به انواع جامدات بلوری اشاره خواهیم کرد

جامدات , مایعات , گازها (گروه سنی د-ه)

کمیت نرده ای یا اسکالر و کمیت برداری چیست؟

کمیت نرده ای یا اسکالر و کمیت برداری چیست؟

فیزیک علم ریاضی است. مفاهیم و اصول اساسی ریاضی دارد. در طول دوره مطالعه فیزیک ، ما با مفاهیم متعددی مواجه خواهیم شد که مرتبط با مبنای ریاضی است. در حالی که تاکید ما اغلب بر ماهیت مفهومی فیزیک است..
حرکت اشیا را می توان با کلمات توصیف کرد. حتی یک فرد بدون پس زمینه در فیزیک مجموعه ای از کلمات است که می تواند برای توصیف حرکت اشیا استفاده کرد . کلمات و عبارات مانند سرعت، توقف، کند شدن، سرعت بخشیدن و چرخاندن،شتاب واژگانی است که برای توصیف حرکت اشیاء ارائه می دهند. در فیزیک، ما از این کلمات و بسیاری دیگر استفاده می کنیم. همانطور که به زودی خواهید دید، این کلمات با ریاضی که دارای تعاریف دقیق هستند مرتبط هستند. توصیف حرکت اجسام می توان به دو دسته تقسیم کرد. بردار واسکالر این دو دسته را می توان از طریق تعاریف متمایز آنها تعریف کرد:

یا نرده ای مقادیری هستند که به طور کامل توسط یک مقدار (یا عددی) به تنهایی توصیف می شوندscalar .
بردارها مقادیری هستند که داری یک مقدار و یک جهت مشخص می شود.
شتاب، سرعت، سرعت، نیرو، کار و قدرت. این مقادیر اغلب به عنوان مقادیر "مقیاس" یا "بردار" توصیف می شوند. در زیر بحث خواهیم کرد که چه چیزی این کلمات را معنی می کند


. یک اسکالر یا کمیت نرده ای چیست؟ یک اسکالر کمیتی است که به طور کامل تنها با اندازه ی آن مشخص می شود. این تنها یک شماره واحد است یعنی با یک عدد مشخص می شود برخی از نمونه هایی از مقادیر اسکالر عبارتند از سرعت، حجم، جرم، دما، قدرت، انرژی و زمان.
یک بردار چیست؟ یک بردار دارای یک مقدار و یک جهت است. مقادیر برداری در مطالعات حرکت بسیار مهم هستند. برخی از نمونه های مقادیر بردار عبارتند از: نیرو، سرعت، شتاب، جابجایی و حرکت.
تفاوت بین اسکالر و بردار چیست؟ مقدار بردار دارای یک جهت و یک مقدار است، در حالی که یک اسکالر تنها یک مقدار دارد.
تصویر بالا را ببینید نحوه نوشتن یک بردار بدین صورت است معمولا به صورت حروف نوشته می شود. آنها همچنین می توانند با یک فلش در بالای حرف نوشته شوند.
این مثالها آیا یک اسکالر یا یک بردار است؟
1) بازیکن فوتبال 10 مایل در ساعت به سمت منطقه انتهایی حرکت کرد. این یک بردار است زیرا نشان دهنده مقدار (10 مایل در ساعت) و جهت (به سمت منطقه انتهایی) است. این بردار نشان دهنده سرعت بازیکن فوتبال است.
2) حجم آن جعبه در طرف غرب ساختمان 14 فوت مکعب است. این اسکالر است. ممکن است کمی دشوار باشد زیرا محل جعبه در سمت غرب ساختمان را نشان می دهد، اما این موضوع هیچ ارتباطی با حجم ندارد که دارای 14 فوت مکعب است.
3) دمای اتاق 15 درجه سانتیگراد بود. این اسکالر است، هیچ جهت وجود دارد.
4) ماشین با سرعت 4 متر در هر ثانیه شتاب می گیرد. این یک بردار است که هر دو جهت و بزرگی دارد. ما همچنین می دانیم که شتاب یک مقدار بردار است.
اختراع بردارها معمولا به ویلیام روان همیلتون، فیزیکدان ایرلندی، داده می شود. بردارها و اسکالرها در بسیاری زمینه های ریاضی و علمی مهم هستند. بردارها را می توان در فضای دو بعدی یا سه بعدی تعریف کرد

کمیت نرده ای یا اسکالر و کمیت برداری چیست؟

فیزیک چیست ؟ و چرا مهم است؟

 

فیزیک چیست ؟ و چرا مهم است ؟

فیزیک شاخه ای از علم است که ماده و حرکت آن را بررسی می کند و همچنین نحوه ارتباط آن با انرژی و نیروها. فیزیک شاخه بسیار مهمی از علم است.
فیزیک شاخه های متعددی از قبیل برق، نجوم، حرکت، امواج، صدا و نوردارد . فیزیک کوچکترین ذرات ابتدایی و اتم ها و همچنین بزرگترین ستاره ها و جهان را بررسی می کند. دانشمندان که کارشناسان فیزیک هستند فیزیکدانان نامیده می شوند. فیزیکدانان از روش علمی برای آزمون فرضیه ها و توسعه قوانین علمی استفاده می کنند. برخی از معروف ترین دانشمندان تاریخ، فیزیکدانان نظیر اسحاق نیوتن و آلبرت انیشتین هستند. موضوعات فیزیک
حرکت
کار و انرژی
الکنریسیته
نور و اپتیک
موج و صدا
فیزیک هسته ای و نسبیت
هر کدام از این شاخه ها زیر شاخه های متعددی دارد سعی خواهیم کرد به تک تک اشاره ای کنیم
چرا فیزیک مهم است؟
فیزیک توضیح می دهد که چگونه جهان اطراف ما کار می کند. بسیاری از فن آوری های مدرن ما بر اساس اکتشافات علمی ساخته شده در علم فیزیک است. مهندسان از فیزیک برای کمک به طراحی هواپیماها، اتومبیل ها، ساختمان ها و الکترونیک مانند کامپیوتر و تلفن های همراه استفاده می کنند. یکی از مهمترین کشف در فیزیک توسط نیکلاس کوپرنیک صورت گرفت که زمین در اطراف خورشید چرخش دارد. اسحاق نیوتون - سه قانون حرکت را منتشر کرد و توضیح داد که چگونه گرانش کار می کند. جان دالتون - اتم و نظریه اتمی ماده را توصیف کرد. آلبرت انیشتین - نظریه نسبیت را منتشر کرد

فیزیک چیست ؟ و چرا مهم است؟

ماری کوری کیست؟

ماری کوری کیست ؟
ماریا اسکلودوسکاکوری در شهر ورشوی لهستان در سال 1867 بدنیا آمد او سه خواهر و یک برادر داشت در عین تنگدستی خانواده ای خوشبخت بودند
او نخستین زن بود که جایزه نوبل دریافت کرد و تنها زنی بود که در حوزه فیزیک و شیمی برنده شد ماری کوری از افتخارات جامعه علوم دنیا به حساب می آید .
ماری کوری وقتی هشت ساله بود بزرگترین خواهرش از دنیا رفت دو سال بعد مادرش در اثر سل درگذشت با این حال او توانست به تحصیل ادامه دهد دوره دبیرستان را به خوبی به اتمام رساند و نشان طلا به وی دادند .ماری کوری برای اینکه بتواند خواهرش برونیا را جهت ادامه تحصیل به دانشگاه بفرستد مجبور بود کار کند و به فرزندان خانواده ثروتمند درس می داد .
وقتی 24 ساله شد برونیا دکتر شد و ازدواج کرد او در پاریس زندگی می کرد ماری نیز به پاریس رفت تا با وی زندگی کند و در دانشگاه سوربون پاریس به تحصیل بپردازد بزودی زیر شیروانی در نزدیکی دانشگاه اتاقی اجاره کرد تا بهتر بتواند مطالعه کند در سال 1893 مدرک کارشناسی ارشد خود را در فیزیک کسب کرد اغلب غذایش نان خشک و چای و قدری تربچه و شکلات بود .
سپس با پیر کوری دانشمند و معلمی فرانسویی بود آشنا شد و ازدواج کردند .ماری از اشعه عجیبی که از بعضی سنگها منتشر می شد علاقه پیدا کرد اوبعد از آزمایشهای فراوان به این نتیجه رسید که این اشعه از عنصری انتشار می یابد که هنوز کشف نشده پیر کوری نیز در تمام مراحل او را یاری می کرد و قرار گذاشتن بعد از یافتن این عنصر نامش را رادیوم بگذارند .
زمانی که جنگ جهانی اول در سال 1914 شروع شد وقت و منابع خود را برای کمک به آسیب دیدگان اختصاص داد سرانجام بعد از 4 سال تلاش عنصر رادیوم را کشف کردند
ماری و پیر در آزمایشگاهی که به دخمه شبیه بود تکه کوچکی از رادیوم را بدست آوردند و همه جهانیان آنها را ستودند پس از مواد معدنی یک عنصر رادیواکتیو جدید را کشف کردندpitch-blende ازکشف رادیواکتیو ماری با شوهرش پیر در سال 1898 با استفاده
در سال 1903 جایزه نوبل فیزیک را همراه با همسرش و هنری بکرل برای کار در زمینه رادیواکتیو دریافت کرد او اولین زنی بود که موفق به دریافت جایزه نوبل شد و در سال 1911 کوری جایزه دوم نوبل خود را بدست آورد این بار در شیمی برای کشف رادیوم و پلوتونیوم این جایزه را به تنهایی دریافت نمود .
در این زمان کوری با دیگر دانشمندان مشهور از جمله آلبرت انیشتن و ماکس پلانک بحث و گفتگو می کرد .
بعد از مدتی پیر در اثر تصادف با گاری فوت کرد و ماری جای او را برای تدریس در دانشگاه سوربن گرفت و اولین استاد زن در موسسه شد .
ماری کوری در معرض تشعشعات رادیوم دچار سرطان گردید و در سال 1934 در 67 سالگی از دنیا رفت

کرول لوئیس کیست؟

کرول لوئیس کیست؟

نویسنده کلاسیک کودکان "ماجراهای آلیس در سرزمین عجایب"

چارلز لوتویج داجسون در تاریخ 27 ژانویه 1832 در چشایر انگلستان متولد شد . در سن 20 سالگی، در کلیساتحصیل کرد و به عنوان ریاضیات مدرس برگزیده شد. داجسون خجالتی بود اما از داستان هایی برای کودکان لذت می برد. کتاب های او شامل "ماجراهای آلیس در سرزمین عجایب" تحت نام قلم لوئیس کارول منتشر شد. داجسون در سال 1898 درگذشت.

چارلز لوتویج داجسون، با نام مستعار کرول لوئیس شناخته می شود، لوئیس کارول، در تاریخ 27 ژانویه سال 1832 در روستای درسبوری انگلستان متولد شد. پسر بزرگتر در خانواده ای با 11 کودک، کارول در حال سرگرم کردن خود و خواهران و برادران خود بود. کارول  در ریاضیات پیشرفت کرد و جایزه های زیادی را کسب کرد. در سن 20 سالگی، دانش آموزی (به نام بورس تحصیلی در کالج های دیگر) به کالج مسیح اهدا شد. به غیر از خدمت به عنوان مدرس ریاضیات، او یک عکاس مشتاق بود و مقالات، جزوه های سیاسی و شعر نوشت.


آلیس و موفقیت ادبی

روابط او با کودکان وجوانان از اهمیت زیادی برخوردار است؛ چرا که بدون شک الهام بخش ترین نوشته های آنهاست و در طول سال ها گمانه زنی در مورد آنها بوده است. کارول دوست داشت بچه ها را سرگرم کند،  آلیس، دختر هنری جورج لیدل که از دوستان نزدیک کارول بود بود، الهام بخش بهترین داستان وی شد آلیس لیدل در زمان تعطیلات ساعتها با کرول وقت می گذراند ،و به داستان های فوق العاده ای از دنیای رویایی می گفت گوش فرا می داد . در طول یک پیكنیک بعد از ظهر با آلیس و دو خواهر او، كرول ماجراهای آلیس در سرزمین عجایب را برای اولین بار جهت سرگرم کردن بچه ها تعریف کرد ،  وقتی آلیس به خانه رسید، گریه کرد که باید داستان را برای او بنویسد.

او درخواست دختر کوچک را انجام داد، و از طریق یک سری از وقایع، این داستان به دست هنری کینگلیلی رمان نویس افتاد که از کارول برای انتشار آن دعوت کرد. کتاب "ماجراهای آلیس در سرزمین عجایب" در سال 1865 منتشر شد. این محبوبیت را به دست آورد در زمان مرگ او، آلیس محبوب ترین کتاب کودکان در انگلستان بوده است و تا سال 1932 یکی از محبوب ترین ها در جهان بود.

عکاسی و میراث

علاوه بر نوشتن، کارول چندین عکس خوب بجا گذاشت . پرتره های قابل توجه او شامل آثار الن تری و الفرد تنیسون شاعر است. او همچنین کودکان را در هر لباس و وضعیت  عکس می گرفت  مدت کوتاهی قبل از تولد 66 سالگی، لوئیس کارول دچار آنفولانزا شدید شد  که منجر به پنومونی شد. او در 14 ژانویه سال 1898 درگذشت،

 کرول لوئیس کیست؟

ابوبکر محمدبن زکریای رازی

 

ابوبکر محمد بن زکریای رازی

رازی در 28 آگوست 865 هجری قمری متولد شد و در 6 اکتبر 925 هجری قمری جان خود را از دست داد او رد شهر ری بدنیا آمد
او در زمان سلطنت منصور ابن اسحاق بن احمد بن اسد، فرماندار ری از 290-296 هجری قمری (902-908)، رئیس بیمارستان ری بود. از طرفی پسرعمویش احمد بن اسماعیل بن احمد، دومین حاکم سامانی بود

کشف الکل، برای تولید اسیدها مانند اسید سولفوریک یکی از کارهای وی می باشد ، یکی از پیشگامان در جراحی مغز و اعصاب و چشم پزشکی بود در شیمی معدنی و ارگانیک نیز آثار قابل توجهی بجا گذاشت همچنین نویسنده چندین اثر فلسفی هم بود .

ابو بکر محمد بن زکریا رازی (زکریای رازی)، به نام راز ی یا راسی یک کیمیاگر، شیمیدان، پزشک، فیلسوف و محقق ایرانی در قرون وسطی( 26 آگوست 865) بود . او به عنوان "بزرگترین و اصلی ترین پزشکان مسلمان و یکی از پرکارترین نویسندگان و یک متفکر شناخته می شود
اودر زمینه علوم پزشکی، کیمیاگری، موسیقی و فلسفه تبحر داشت و بیش از 184 کتاب و مقالات در حوزه های مختلف علوم ثبت کرده است. او با دانش پزشکی فارسی، یونانی و هند آشنا بود و از طریق مشاهدات و اکتشافات خود پیشرفتهای زیادی در پزشکی به دست آورد.

ابوبکر محمد بن زکریای رازی در موسیقی، ریاضیات، فلسفه و متافیزیک تحصیل کرده است، و در نهایت پزشکی را به عنوان زمینه حرفه ای خود انتخاب کرد. او پیشگام اولیه پزشکی تجربی بود همچنین پیشگام جراحی مغز و اعصاب و چشم پزشکی بود. به ویژه، رازی اولین پزشک بود که تشنج و سرخک را از طریق شناسایی بالینی این دو بیماری تشخیص داد
رازی بعنوان کاشف اتانول یا الکل و اسید سولفوریک و نفت سفید شناخته شده است
پزشک اصلی بیمارستان های ری و بغداد شد او فردی عقل گرا بود و بسیار با اعتماد به نفس آزاد از هر گونه تعصب و بسیار جسور و جسارت در ابراز ایده های خود شناخته شده است

او اهل سفر بود و زیاد مسافرت می رفت اما عمدتا در ایران بود. به عنوان یک معلم دانشجویان را درهمه رشته ها را جذب می کرد
اخلاق پزشکی

در سطح حرفه ای،

ابوبکر محمد بن زکریای رازی بسیاری از ایده های عملی، پیشرفته، پزشکی و روان شناختی را معرفی کرد. او به شارلاتان ها و پزشکان جعلی حمله کرد و متعهد به خدمت به بیماران خود ، چه غنی و چه فقیربود
رازی یک مرد بسیار سخاوتمند بود، با رفتار انسانی نسبت به بیمارانش و اقدام خیرخواهانه به فقرا معروف بود او اخلاق پزشکی تدوین کرده بودو در آن ذکر نمود که خدمات پزشکان باید برای دشمنان هم به خوبی ارایه شود و پزشکان را ملزم به ادای سوگند نمود
آثار محمد بن زکریای رازی
تعداد آثار رازی 184 روایت می کنند و ابوریحان بیرونی فهرست کتابهای او را در ریاضیات و نجوم، در تفسیر و مفاهیم فلسفی ۱ ۶ کتاب درمورد مافوق الطبیعه یا متافیزیک و در الهیات ۲۲ کتاب در کیمیا ۱۰ کتاب و بقیه در فنون مختلف که جمعاً بالغ بر یک‌صدوهشتادوچهار جلد می‌شود..

کتاب رازی: الجدری و الهاسبه (در مورد باکتری و سرخک) اولین کتابی بود که در آن تشنج و سرخک به عنوان بیماری شناخته می شد. این بیش از ده بار به لاتین و دیگر زبانهای اروپایی ترجمه شده است.
رازی نیز به کشف «آسم آلرژیک» شناخته شده است و اولین پزشک بود که مقاله هایی درباره آلرژی و ایمونولوژی نوشته است
او پی برد که تب یک مکانیزم دفاعی طبیعی است، وراه بدن برای مبارزه با بیماری ها می باشد
..
الحاو یک دانشنامه پزشکی رسمی نیست، بلکه یک مجموعه از دست نوشته های رازی است که شامل دانش هایی است که از کتاب های دیگر و همچنین مشاهدات اصلی در مورد بیماری ها و درمان ها بر اساس تجربیات بالینی خود ارائه شده است فرج بن سلیم، پزشک متولد سیسیلی و چارلز آنجو، در سال 1279 به زبان لاتین در سال 1279 ترجمه کرد
اینجا به تعداد اندکی از کتابهای او اشاره خواهیم کرد
دردپا و درد پیوندهای اندام
کتاب درد روده ها
درآمدی بر علوم پزشکی
اثبات علم پزشکی
کتاب ابزار جراحی
کتاب بر روی نفت
میوه قبل و بعد از ناهار
کتاب در مورد بحث پزشکی
کتاب درد دندان
درباره چرخه قاعدگی
قی کردن یا استفراغ
برف و پزشکی

بیماریهای کشنده
درباره مسمومیت
گرسنگی
زمین در پزشکی
تشنگی ماهی
عرق خواب
گرما در لباس
بهار و بیماری
اشتباهات از توانایی پزشکان
نقش اجتماعی پزشکان
کیمیا گری

انتقال فلزات
علاقه رازی به کیمیاگری و اعتقاد قوی وی به امکان انتقال فلزات به نقره و طلا، نصف قرن پس از مرگش از کتاب ابن ندیم (The Philosophers Stone-Lapis Philosophorum تایید شد. نادیم یک سری از دوازده کتاب رازی را به همراه هفت مورد دیگر انتشار داد
ما تنها اشاره ای مختصر به آثار رازی نمودیم

رازی در اواخر عمر خود بینایی خود را از دست داد دو روایت درمورد نابینایی وی هست عده ای بخاطر اب مروارید و عده ای کار با مواد شیمیای از جمله بخارات جیوه میدانند محمد بن زکریای رازی در 5 شعبان 313 ه.ق فوت کردند آرامگاه وی نا معلوم است


موسسه رازي در تهران و دانشگاه رازی در کرمانشاه به نام او نامگذاری شده و روز 27 اوت به نام این دانشمند بزرگ نامگذاری شده است
.

ابوبکر محمدبن زکریای رازی

توصیه های تغذیه ای برای حفظ سلامت کودک شما

 

توصیه های تغذیه ای برای حفظ سلامت کودک شما

بهترین توصیه های تغذیه ای برای حفظ سلامت کودکان شما شامل
تشویق آنها به خوردن صبحانه هر روز . یک صبحانه خوب باید بتواند یک سوم انرژی مورد نیاز روزانه را تامین کند. یک صبحانه معمولی حاوی غلات (به عنوان مثال برنج، نان و جو)، غذای غنی از پروتئین مانند تخم مرغ، یک لیوان شیر و ویتامین و غیره . مطالعه نشان داده که یک روز بدون صبحانه در میان کودکان مدرسه اثرات زیان آور حافظه و توجه را به همراه داشته است.
خوردن غذاهای مختلف به منظور مصرف مواد مغذی مناسب.
تعادل غذائی که با فعالیت بدنی هم راستا باشد .
یک رژیم غذایی با مقدار زیادی از محصولات دانه، سبزیجات و میوه ها را انتخاب کنید.
رژیم کم چربی، چربی اشباع و کلسترول را انتخاب کنید. وعده های غذایی کم کالری و کم چرب، تنقلات و نوشیدنی ها، شیر کم چرب.
یک رژیم غذایی را انتخاب کنید که کافئین و آهن را به اندازه کافی برای نیاز بدن خود فراهم کند.
کودکان را از سنین پایین در مورد تغذیه، خوردن غذای سالم و نوشیدن آموزش دهید. آنها باید آموزش داده شود با مصرف مواد غذایی چه اتفاقی در بدن می افتد .
رژیم غذایی بدون قندها و نمک انتخاب کنید. اجتناب از مقادیر زیادی بیسکویت های شیرین، نوشابه ها , نوشیدنی های میوه ای، غلات شکر، چیپس یا آب نبات، زیرا آنها دارای ارزش غذایی کم هستند.
مشکلات تغذیه ای در کودکان مدرسه ای
بسیاری از عوامل اصلی خطر بیماری در کشورهای توسعه یافته (یعنی فشار خون، کلسترول، اضافه وزن، چاقی، مصرف میوه و سبزی کم و کمبود آهن) مربوط به تغذیه است. فراهم کردن رژیم غذایی مناسب برای کودک مدرسه، ظرفیت یادگیری را افزایش می دهد و همچنین جلوگیری از بیماری های بالقوه مانند بیماری های قلبی فشار خون بالا، برخی از انواع سرطان و دیابت است بنابراین، مشکلات تغذیه ای در کودک مدرسه ممکن است به بزرگسالی برسد. مراقبت از غذاهای راحت که دارای محتوای چربی بالا هستند، عامل تعیین کننده ای برای مشکلات تغذیه ای هستند. برخی از مشکلات تغذیه ای در این گروه سنی عبارتند از:
چاقی
روند رو به رشد اضافه وزن و چاقی در کودکان مدرسه ای که عمدتا به کاهش فعالیت بدنی مربوط می شود، وجود دارد. بنابراین تمرکز بر کاهش چاقی و بهبود رژیم غذایی و فعالیت بدنی از این رو در بسیاری از کشورها یک اولویت است. چاقی یک اختلال تغذیه ای است و عامل خطر اصلی بیماری های قلبی-عروقی در بزرگسالی است. چاقی همچنین در ایجاد مقاومت به انسولین محدود شده است که توانایی بدن برای جذب گلوکز را محدود می کند. داشتن رژیم های غذایی با چربی زیاد و فعالیت بدنی کم منجر به تعادل انرژی مثبت می شود که ممکن است در دوران سالخورده گی باعث مشکلات سلامتی مادامالعمر (مثلا هیپرلیپیدمی، مشکلات قلبی عروقی، دیابت نوع 2 و چاقی) شود


اختلالات اشتها
شایع ترین آنها آنورکسیا عصبی و بولیمیایی با این گروه سنی ارتباط دارد. برخی از کودکان تحت فشار رسانه های تبلیغاتی و سایر فشارهای اجتماعی فشار زیادی را برای کاهش وزن تحمل می کنند.که با کنترل شدید وزن با محدود کردن مصرف غذا به دست می آید.
سطح کلسترول خون

برای کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی، کودکان باید عادت های مربوط به غذا خوردن سالم و ورزش در اوایل زندگی را یاد بگیرند:
مواد غذایی متنوعی مصرف کنید که از لحاظ تغذیه مناسب است.
مصرف کالری کافی برای حمایت از رشد و توسعه و دستیابی به وزن مطلوب بدن یا حفظ آن ضروری است .
پوسیدگی دندان
پوسیدگی دندان ناشی از مصرف بیش از حد غذاهای شیرین مانند نوشیدنی ها و شیرینی ها است که باعث ضعیف شدن دندانها و پوسیدگی شود به بیان دیگر ریسک پوسیدگی دندان با مصرف مقادیر زیادی از غذاهای شیرین و نشاسته ای که به دندان ها (یا نمونه هایی از شیرینی، سودا، لوبیا و آب نبات) می چسبد بیشتر است.


کم خونی
رژیم غذایی که کمبود آهن دارد باعث ابتلا به کم خونی در کودک می شود کم خونی در کودکان مدرسه ممکن است منجر به اثرات زیانبار در دستاوردهای تحصیلی مدرسه و، ضعف توجه و خستگی عمومی شود. مطالعه ای که حاوی 5398 کودک بین 6 تا 16 ساله در ایالات متحده بود نشان داد که نمرات آزمون ریاضی در میان افرادی که کمبود آهن دارند، پایین تر ازمیانگین بقیه کودکان بود این یافته در میان دختران بیشتر بود
تغذیه مناسب به کودک کمک می کند تا از ضریب هوشی بالاتری برخوردار شوند وسلامت را افزایش دهد.
کودک باید برای انتخاب غذای مستقل و خوردن انواع غذاها هدایت شود.
سوء تغذیه و عواقب آن با خوردن انواع و مقادیر مناسب غذا بر طرف خواهد شد.

 

توصیه های تغذیه ای برای حفظ سلامت کودک شما

آشنایی با تغذیه کودکان

 

آشنایی با تغذیه کودکان
حفظ رژیم متعادل و ورزش منظم برای همه افراد، به خصوص کودکان مدرسه ای (6-12 سال) مهم است. برای اطمینان از مصرف ویتامین ها و مواد معدنی به طور مطلوب، این کودکان نیاز به خوردن غذاهای مختلف از هر گروه غذایی دارند. در عین حال، آنها ممکن است با چالش های جدید در مورد انتخاب غذا و عادات مواجه شوند. تصمیمات در مورد چیزی که باید بخورید، تا حدی توسط آنچه در مدرسه، خانه، تأثیرات دوستان در مدرسه و رسانه ها، به ویژه تلویزیون ارائه می شود، تعیین می شود
تغذیه نامناسب باعث افت كیفیت زندگی كودكان مدرسه می شود. به دست آوردن تغذیه مطلوب شامل خوردن سه وعده غذایی در روز و دو تنقلات مغذی و همچنین محدود کردن مصرف قند بالا و غذاهای پر چرب است. مصرف زیاد مقادیر میوه، سبزیجات، گوشت بدون چربی و محصولات لبنی کم چربی، از جمله شیر، پنیر یا ماست برای رفع نیاز به کلسیم، می تواند از بسیاری از مشکلات پزشکی جلوگیری کند..
تغذیه مناسب کودکان مدرسه این اطمینان را به ما می دهد که آنها به طور کامل رشد می کنند و سنگ های زیر بنا را برای زندگی سالم فراهم می کنند
مواد مغذی ضروری برای کودک مدرسه ای
کودکان مدرسه ای به طور قابل ملاحظه ای رشد می کنند، به طور فیزیکی نیز فعال هستند. در نتیجه، نیازهای تغذیه ای آنها بالا و حیاتی است. علاوه بر این، زمینه ژنتیکی، جنسیت، اندازه بدن و شکل، همه عوامل تعیین کننده ضروری بودن مواد مغذی هستند. بررسی اخیر در مورد اثرات کمبود روی، ید، آهن و فولات در توسعه شناختی کودکان مدرسه نشان داد که تغذیه بر توانایی کودکان در تفکر تاثیر می گذارد. به عنوان مثال، کمبود آهن و روی با اختلالات عملکرد عصب روانشناختی، عقب ماندگی رشد و تکامل، کاهش ایمنی و افزایش آسیب پذیری به بیماری های عفونی همراه است. مواد مغذی ضروری برای سلامت مطلوب عبارتند از:
انرژی
کربوهیدرات ها و چربی ها انرژی برای رشد و فعالیت بدنی را فراهم می کنند. در طول دوره های رشد سریع، اشتها افزایش می یابد و کودکان تمایل به خوردن مداوم دارند. هنگامی که رشد کند، اشتها کاهش می یابد. مغز به انرژی نیاز دارد تا به درستی عمل کند و از این رو عرضه گلوکز مرتبط و حیاتی است. تحصیلات تکمیلی، نیاز به دریافت منظم گلوکز به مغز برای افزایش عملکرد شناختی و بهبود حافظه و خلق و خوی می شود
پروتئین
پروتئین درساخت، نگهداری و تعمیر بافت بدن موثر است . این برای رشد بسیار مهم است. مهم است که پدر و مادر کودکان را تشویق می کند تا روزانه دو تا سه بار پروتئین مصرف کنند. منابع خوب پروتئین برای کودکان عبارتند از گوشت، ماهی، مرغ، شیر و سایر لبنیات.
اسیدهای چرب ضروری
کمبود اسیدهای چرب اشباع نشده ممکن است عملکرد مدرسه ای منفی به همراه داشته باشد. در یک آزمایش آماری تصادفی و کنترل شده، شش ماه درمان با مکمل های اسید چرب در 102 کودک مدرسه خواندن را در آزمون های استاندارد, خواندن رادر تک کلمات افزایش داد. نارساخوانی با مشکلات املایی، دست خط و بیان همراه است.
کلسییم
کلسیم در ساخت استخوان ها و دندان های قوی نقش مهمی دارد. تراکم استخوان را بالا می برد زمانی که نیازهای کلسیم در طول دوران کودکی برآورده نمی شود. پوکی استخوان، بیماری ضعیف شدن استخوان، به میزان قابل توجهی در بزرگسالی تاثیر می گذارد. این در دوران کودکی شروع می شود اگر رژیم غذایی غذاهای غنی از کلسیم را فراهم نمی کند. شیر و فراورده های لبنی و برخی از سبزیجات تیره و سبز، منبع خوبی از کلسیم هستند.
آهن

کودکان به دلیل افزایش حجم خون در طول رشد به آهن نیاز دارند. گوشت، ماهی، مرغ، و نان غنی شده و غلات بهترین منبع آهن دررژیم هستند

آشنایی با تغذیه کودکان

چگونه عزت نفس کودکان را افزایش دهیم ؟

 

چگونه عزت نفس کودکان را افزایش دهیم؟

عزت نفس یک کلید عمده موفقیت در زندگی است. توسعه یک خودپنداره مثبت یا عزت نفس سالم برای خوشبختی و موفقیت کودکان و نوجوانان بسیار مهم است. این صفحه مبانی را برای کمک به بچه ها و نوجوانان برای بهبود اعتماد به نفس خود به اشتراک می گذارد. همچنین شما را به سمت دیگری هدایت خواهد کرد
عزت نفس این است که ما در مورد خودمان احساس می کنیم و رفتار ما به وضوح این احساسات را نشان می دهد. به عنوان مثال، یک کودک یا نوجوان دارای عزت نفس بالا قادر به:
مستقل عمل کن
مسئولیت پذیرفتن
تحمل ناامیدی
انجام تلاش های جدید و روبرویی با چالش ها
احساسات مثبت و منفی را کنترل کردن
به دیگران کمک کردن
از سوی دیگر، کودک دارای عزت نفس پایین:
خودداری از انجام کارهای جدید
احساس ناخوشایند و ناخواسته
سرزنش دیگران برای کاستی های خود
قادر به تحمل یک سطح طبیعی از ناامیدی نیست
کنار گذاشتن استعدادها و توانایی های خود
به راحتی تحت تاثیر قرار گیرد
والدین بیش از هر فرد دیگر می توانند عزت نفس فرزند خود را ارتقا دهند. این یک کار بسیار دشوار نیست. در واقع، اکثر والدین این کار را انجام می دهند حتی بدون اینکه متوجه شوند که کلمات و اعمالشان تاثیر زیادی در اینکه فرزندشان چگونه احساسی در مورد خود دارند میگذارند به چند پیشنهاد و راهکار موثر توجه کنید .
هنگامی که شما در مورد فرزندتان احساس خوبی دارید، آن را به او بگویید. والدین اغلب سریع ابراز احساسات به کودکان را بیان می کنند، اما به نوعی احساسات مثبت را توصیف نمی کنند. یک کودک نمی داند چه زمانی شما در مورد او احساس خوبی دارید او نیاز دارد که بشنود به او بگویید او دوست دارد نکات مثبت وی در خانواده مطرح شود .هر روز از کلمات تشویقی استفاده کنید .
برای بیان ستایش سخاوتمندانه عمل کنید .
از آنچه که ستایش توصیفی نامیده می شود استفاده کنید . شما باید سعی کنید در مواقعی که فرزند شما کار خوب یا از استعداد خود استفاده می کند از ستایش توصیفی استفاده کنید مثلا هنگامی که فرزند شما یک کار سخت انجام می دهد بگوئید: "من واقعا دوست داشتم که شما اتاق خود را مرتب کنید. شما همه چیز را در جای خود قرار دادید.و هوشمندانه به وسایل نظم بخشیدید "یاهنگامی که شما آنها را با استعداد نشان می دهید، ممکن است بگوئید" آخرین قطعه ای که بازی کردید یا نواختید عالی بود. شما واقعا دارای استعداد موسیقی زیادی هستید. "نگران نباشید حتی جلوی خانواده یا دوستانتان ستایش کنید. همچنین از ستایش برای مشخص کردن صفات شخصیت مثبت استفاده کنید. به عنوان مثال، "شما یک شخص بسیار مهربان هستید". یا "من دوست دارم کارهایی که انجام می دهید،شما حتی می توانید فرزند را برای چیزی که او انجام نداده است تشویق کنید مثلا "من واقعا دوست داشتم وقتی پاسخ "نه" را از من شنیدید پذیرفتید و خلق خود را از دست ندادید. "

کودک خود را برای تمرین کردن بیان احساسات مثبت آموزش دهید. صحبت کردن در همه موارد بسیار مهم است. روانشناسان دریافته اند که گفتار منفی پشت سرهم افسردگی و اضطراب به همراه دارد آنچه ما فکر می کنیم تعیین می کند که چگونه احساس می کنیم و چگونه احساس کردن باعث می شود که چگونه رفتار کنیم.
انتقاد ی که به شکل مضحک و شرمساری بیان شود اجتناب کنید . گاهی لازم است انتقاد از اعمال کودک باشد و مناسب است که والدین این کار را انجام دهند. با این حال انتقاد از فرزندان با خنده یا شرمساری به او آسیب می رساند .

در مورد تصميم گيري فرزندتان را آموزش دهيد و درک کنيد که او تصميم خوبي گرفته است. کودکان همیشه تصمیم می گیرند اما اغلب آگاه نیستند که این کار را انجام می دهند. والدین می توانند به کودکان کمک کنند.

به کودک کمک کنید مشکل را که نیاز به تصمیم دارد بیان کند. از او سوالاتی بپرسید که دقیقا مشخص می کند که چگونه او می بیند، می شنود و احساس می کند در مورد یک وضعیت و چه چیزی باید تغییر کند.
راه حل های احتمالی را از او بخواهید بیان کند . معمولا بیشتر از یک راه حل یا انتخاب برای معضل خاصی وجود دارد و والدین می توانند با توجه به این واقعیت و با ارائه پیشنهادات جایگزین، اگر کودک هیچ کدام از آنها نداشته باشد .
اجازه دهید فرزندتان یکی از راه حل ها را پس ازاینکه به طور کامل عواقب آن را بررسی کرد انتخاب کند. بهترین راه حل این است که مشکل را حل کند.
بعدا نتایج را ارزیابی نمایید و آن را با کودک در میان بگذارید . آیا موفق بوده ؟ یا شکست خورد؟ اگر چنین است، چرا؟ بازنگری این تاکتیک ها، کودک را برای تصمیم گیری بهتر در دور بعد آماده می کند.
همه بچه ها و نوجوانان باید مسئولیت رفتار خود را بپذیرند. والدین باید نقش مربی / معلم را به جای رشته انضباطی و مجازات بپذیرند

چگونه عزت نفس کودکان را افزایش دهیم ؟

چرخه خواب در کودکان و نوجوانان ؟

خواب چیست ؟
خواب برای سلامتی در هر سنی اهمیت دارد، اما خواب در نوزادان،درکودکان و بزرگسالان باهم متفاوتد. مدت زمانی که ما خواب هستیم بسته به سن متفاوت است. نوزادان از لحاظ زیست شناختی برنامه ریزی می شوند تا بیشتر از بزرگسالان بخوابند
در این مقاله سعی خواهیم کرد در مورد مفاهیم زیر توضیح دهیم
چرا خواب ؟
چرخه خواب
چگونه چرخه خواب در طول زمان تغییر می کند؟
چرا خواب؟
بچه ها، کودکان و بزرگسالان همه به خواب نیاز دارند و ما حدود یک سوم زندگی خود را صرف خواب می کنیم.
کودکان و نوجوانان نیاز به خواب کافی دارند تا بتوانند در طول روز بازی کنند، یاد بگیرند و تمرکز کنند. به عنوان مثال، وقتی تاریک است بدن کودکان هورمون رشد را تولید می کند. این یکی از دلایلی است که چرا کودکانی که بیشتر می خوابند بدن و مغز آنها رشد خوبی دارند .
چرخه خواب کودکان و نوجوانان
دوره های خواب عمیق درنوزادان 30 تا 50 دقیقه طول می کشد و سپس به طور مداوم در دوران کودکی افزایش می یابد.
بعضی از نوزادان و کودکان عمیقا به خواب میروند. .
کودکان معمولا در پایان هر چرخه ی خواب بطور مختصر بیدار می شوند. این بخشی طبیعی از خواب سالم است - همه کودکان این کار را انجام می دهند. بعضی از بچه ها وقتی از خواب بیدار می شوند و دوباره به کمک نیاز دارند،تا دوباره بخوابند .
چرخه خواب در نوجوانی و در طول سال های بلوغ، هر دوره خواب عمیق حدود 90 دقیقه طول می کشد.
هر چرخه در یک بیداری کوتاه به پایان می رسد، و این می تواند چندین بار در طول شب اتفاق می افتد. این بیداری ها معمولا خواب ما را مختل نمی کند و ما معمولا از آنها آگاه نیستیم. اگر چیزی تغییر نکند، معمولا به طور مستقیم به خواب میرویم - اما اگر چیزی در اطراف ما تغییر کرده باشد، مثلا ناراحت یا مضطرب باشیم یا، بالش ما گم شده باشد یا سر و صدا باشد ، ما ممکن است بطور کامل بیدار شویم
زیر شش ماه
نوزادان در طول روز و شب به خواب میروند.
نوزادان 3-6 ماهگی ممکن است به سمت یک الگوی خواب دو تا دو ساعته حرکت کنند. آنها ممکن است حداقل یک بار در شب بیدار شوند.
در 6-12 ماهگی نوزادان طول خوابشون در شب بیشتر می شود .
نوزادان 12 ماه
از این دوره، کودکان تمایل بیشتری به خواب دارند. بعضی از کودکان نوپا شروع به مقاومت در برابر خواب رفتن در شب می کنند، ترجیح می دهند تا با خانواده بمانند - این شایع ترین مشکل خواب است که توسط والدین گزارش شده است. این تقریبا 18 ماه طول می کشد و با سن بهبود می یابد.

از 3 سالگی
اطفال 3-5 ساله شبانه حدود 11 تا 13 ساعت خواب نیاز دارند. بعضی ها ممکن است روزی حدود یک ساعت بخوابند از حدود 5 سالگی، کودکان دیگر نیازی به خواب نیم روزی نخواهند داشت.

کودکان در سن 6 تا 9 سال نیاز به 10-11 ساعت خواب شبانه دارند. آنها معمولا بعد از مدرسه خسته می شوند و ممکن است از ساعت 7:30 بعدازظهر به خواب بروند.

از 10 سالگی
کودکانی که به بلوغ می رسند عموما حدود 9 یا 10 ساعت خواب شبانه برای حفظ بهترین سطح هشیاری در طول روزبه خواب نیاز دارند.

تغییرات در ساعت بدن داخلی و یا ریتم شبانه روزی در طول نوجوانی به این معنی است که نوجوانان مایل به رفتن به رختخواب در شب نیستند و معمولا ساعت 11 بعداز ظهر از خواب بیدار می شوند.

بیش از 90٪ از کودکان نوجوان میزان خواب توصیه شده در شب های مدرسه را دریافت نمی کنند. خوابیدن به اندازه کافی در طول این دوره مهم است، زیرا خواب برای تفکر، یادگیری و مهارت تمرکز حیاتی است.

خواب آلودگی روزانه، مشکل رفتن به خواب در زمان مدرسه، همه تجربه های مشترکی است که در نوجوانی داشتیم . بیش از 45٪ نوجوانان حداقل یک بار در هفته خواب آلودگی را گزارش می دهند.

عادات خواب خوب برای کودن مبتلا به اختلال طیف اوتیسم

اکثر نوزادان می توانند در شب شش ساعت یا بیشتر بخوابند و کمتر بیدار می شوند. حدود 60٪ فقط یک بار در طول شب بیدار می شوند و به بزرگسالان نیاز دارند تا آنها را به خواب برساند. حدود یک در 10 نفر از 3 بار در شب فراخوانی خواهند کرد. بیش از یک سوم والدین می گویند نوزادان در این سن، مشکلات خواب دارند..

چرخه خواب در کودکان و نوجوانان ؟